Sana “ ” 201 yil

IV.Yangi mavzuning bayoni. . XIX asrning 70- yillariga kelganda janubiy Bolqon davlatlarining siavyanlarning ko`pchiligi hamon chet el zulmi ostida ezilmoqda edi Faqat kichkina Chernogoriya va Serbiya knyazligini tashkil etgan serb yerlarining bir qismigina mustaqil edi. Janubiy slavyanlar-bolgarlar, makedoniyaliklar, Bosniya va Gersegovina slavyanlari, serblarning talaygina qismi Turkiya hukmronligi ostida edi. Xorvatlar, slovenlar Avstriya-Vengriya monarxiyasi, g`arbiy slavyanlar (chex, slovak, polyak)ning bir qismi ham Gabsburglar hukmronligida edi. Polyaklarning ikkinchi qismi Germaniya, uchinchisi esa chorizm zulmidan azob chekardilar. Chet el zulmi slavyan xalqlarining siyosiy, iqtisodiy va madaniy taraqqiyotiga to`sqinlik qilardi. Milliv-ozodlik harakati. XIX asrning 60-yillaridan boshlab slavyan xalqlarining milliy-ozodlik kurashi kuchaydi. Jasur bolgar inqilobchisi Vasil Levskiy mustaqil demokratik Bolgariya Respublikasini barpo etish rejasini ilgari surdi. U Bolgariya hududida yashirin qo`zg`olonchi qo`mitalar tuzdi. 1872-yilda VLevskiyni qatl etishgan bo`lsa-da, ozodlik harakati pasaymadi. 1876- yil aprel oyida Bolgariyada qo`zg`olon boshlandi. Qo`zg`olonchilar o`z bayroqlariga «Ozodlik yoki o`lim» shiorini yozgandilar. Talantli publitsist va shoir Xristo Botev (1848-1876) ozodlik harakatiga yo`lboshchilik qildi (u turklar bilan bo`lgan jangda 1876- yil 1- iyunda qahramonlarcha halok bo`ldi. U halok bo`lgan kun Rolgariyada Xotira kuni sifatida nishonlanadi). Bolgar xalqining kurashi juda og`ir kechdi. Kuchlar teng emas edi. Turklar 30 000 ga yaqin bolgarni qilichdan o`tkazdilar va ko`plab qishloqlarini kultepaga aylantirdilar. Bu vahshiyliklar ko`plab mamlakatlar jamoatchiligini qattiq g`azablantirdi. Rus hukumati Bolqonda o`z ta'sirini mustahkamlash uchun qo`zg`olonlardan foydalanishga qaror berdi va Bolqon slavyanlarini yoqlab chiqdi. Rossiya hukumati 1877- yil 24- aprelda Turkiyaga qarshi urush e`lon qildi. Turkiya Bolgariya davlatining tuzilishiga rozilik bildirdi. Mustaqilikka ega bo`lgan davlatlar konstitutsiyaviy monarxiya davlatlari bo`lib qoldilar. Bolgariyaning qayta tiklanishi. Yangidan vujudga keltirilgan Bolgariyaning davlat tuzumi 1878- yil aprelida Tirnovo Ta'sis majlisi tomonidan qabul qihngan Bolgar knyazhgi Konstttutsiyasida (Tirnovo Konstitutsiyasida) uzil-kesil rasmiylashtirildi. Tirnova Konstitutsiyasiga muvoftq Bolgariya knyazligi meros bo`lib qoladigan konstitutsiyaviy monarxiya deb e`lon qilindi. Bu konstitutsiya Bolgariya mustaqilligini amalda tasdiqladi. Buyuk Xalq Majlisi (parlament) bolgar taxtiga pruss ofitseri, rus imperatritsasining jiyani Aleksandr Battenbergni sayladi. V. O‘rganilgan mavzuni mustahkamlash:

11. 
    Savol-javob va mavzuning asosiy mazmunini takrorlash orqali amalga oshiriladi.
    
12. 
    Guruhlarda ishlash yakunlarini chiqarish.