Yangi dars bayoni:
Germaniya Federativ Respublikasi. Ikkinchi jahon urushi nemis xalqiga juda katta musibat keltirdi. Germaniya mustaqil davlat sifatida mavjud bo‘lmay qoldi.Germaniya urushdan oldingi hududining bir qismidan ayrildi, okkup atsiya zonalariga bo‘lib tashlandi. 1949-yil mayda AQSH, Buyuk Britaniya
va Fransiya okkupatsiya zonalarida Germaniya Federativ Respublikasi (GFR) tashkil qilindi. U G‘arbiy Germa niyani demo kratik, federativ davl at deb e’lon qildi. Germaniyaning ko‘zga ko‘ringan siyosiy arbobi Konrad Aden auer kansler qilib sayland i.
GFRda 1950– 1 960-yillari iqtisod jadal sur’atlar bilan rivojl andi. Harbiy xaraj atlarning kamligi, «Marshall rejas i» bo‘yicha Amerika ning mo‘l-ko‘l yordami, arzon chet el ishchi kuchidan unumli foydalanish, yangi uskunalarning keltirilishi mamlakat xo‘jaligining jadal sur’atlar bilan tiklanishini ta’ minl adi. GFR barcha qarzlaridan qutulib, ancha katta oltin-valuta zaxirasini ham yaratdi.
Sharqdan ko‘chib kelayotg anlar oqimi va kansler K. Adena u erning qulay iqtisodiy siyosati GFR «Mars hall rejasi» doirasida olgan salmoqli moliyaviy «darmon» bilan qo‘shilib shunga olib keld iki, 1955-yildayoq misli ko‘rilmagan taraqqiyotga erishildi. Germa niya eng qisqa tarixiy muddatda urush qoldirgan yaralarni tuzata oldi. Butun 1960– 1 970-yillar iqtisodning jadal o‘sish davri bo‘lib, «nemis iqtisodiy mo‘jizasi» nomini oldi.1980-yillar boshida siyosiy kuchlarda o‘zgarish yuz berdi. 1982-yili
xristian-demokrat Gelmut Kol GFR kansleri qilib saylandi. U ning davrida soli qlar qisqartirildi va davlat xarajatlari tartibga solindi, davlatning biznesga aralashuvini kamaytir ish, raqobatni rag‘batlantirish bo‘yicha tadbirlar amalga oshirildi. 1989-yili GDRda inqilob boshlanib ketdi, ikki davlatni ajratib turgan, «sovuq urush» ramzi bo‘lgan Berlin devori buzib tashlandi. German iyaning ikki qismini birlashtirish bo‘yicha muzokaralar muvaffaqiyatli yakunlandi. 1990-yil 3-oktabr kuni yagona Germaniya dav-lati tashkil topganligi e’lon qilindi. 1990-yil dekabrda bo‘lib o‘tgan navbatdan tashqari saylovlarda yana G. Kol boshchiligidagi koalitsiya g‘alaba qozondi.
Urushdan keyingi o‘n yillikda Italiya G‘arbning boshqa davlatlari sing ari jadal iqtisodiy o‘sish davrini boshdan kechirdi. Ammo bu jarayon uzoq davom etmadi. 1950 – 1960-yillardagi jadal rivojlanishga qaramasdan, ishchilar harakati avvalgi darajasida qoldi, ba’zan hatto faollashdi ham. Ish tashlash harakati bo‘yicha Italiya boshqa mamlakatlardan ancha oldinlab ketdi. 1974-yili Italiyada chuqur iqtisodiy inqiroz boshlandi. Ishlab chiqarishning o‘sishi deyarli to‘liq to‘xtadi, ishsizlar soni ko‘paydi, tashqi savdoda defit sit oshib ketdi. Narx-navo ko‘tirilib bordi. Bularning barchasi, ayniqsa, aholining kam daromadli qismi uchun juda og‘ir bo‘ldi.1980-yillarga kelib koalitsion hukumat shaklland i. Biroq u barqaror emasdi va hukumatning tez-tez almashishi Italiyaning o‘ziga xos an’anasiga aylanib qoldi. Italiyada davlat institutl arining chuqur inqirozi, shuningd ek, mafi ya tizimlarining faoliyati bilan ham bog‘liq edi. Davlat tizimidagi korrupsiyalashgan unsurlar bilan qo‘shilib ketgan mafi ya Italiyada katta kuchga aylandi. Mafi ya aholiga dahshat soladi, uni qo‘rqitadi, talonchilik va qotillik qiladi, pul undiradi, doimiy pul to‘lab turgan boylarning daxlsizli gini ta’minlaydi. Kim mafi ya bilan kelish masa uni doimiy ta’qib qiladi, o‘ldiradi. 1980 – 1990-yillar boshlari Italiyada mafi yaga qarshi kurash davri bo‘ldi
Do'stlaringiz bilan baham: |