Sana “ ” 201 yil. Mavzu: 1-mavzu. Fizikaning tadqiqot metodlari

I. Tashkiliy qism: 
5.Sinfda o‘quvchilarni darsga jalb qilib, ishchi muhitni yaratish. 
6.Sinf holati bilan tanishish va davomadni aniqlash 
II. Darsning mazmuni: 
7.Darslikning dasturi, maqsadlari va vazifalari. 
8.Darslikdagi materiallar tizimi va uni o'rganish uslubiyati va usullari. 
9.O‘rganiladigan ma’lumotlar hayotiy bog’liqligi.. 
I I I .  Dars mazmunini ro‘yobga chiqarish ustida ishlash: 
11. O'qituvchining 10-sinfdagi ,, 
fizika
“ fani vazifalari va xususiyatlari, darslikdagi materiallar tizimi, 
uni o’rganish uslubiyati va usullari to‘g‘risida tushuntirish. 
Yangi dars bayoni
: 
6-sinfda Siz oddiy mexanizmlardan richag, qo‘zg‘aluvchan va qo‘zg‘almas bloklar, chig‘iriq va lebyodka 
bilan tanishgansiz. Ularning ishlashiga e’tibor berilsa, barchasida aylanish o‘qlari mavjud 
bo‘ladi.Bunday jismlarning muvozanatda bo‘lishi uchun ularga ta’sir etayotgan kuchlarning vektor 

---

31 
yig‘indisi nolga teng bo‘lishi yetarli emasligi ham aytilgan edi. Bunda kuch qo‘yilgan nuqtaning, 
aylanish o‘qidan qanday uzoqlikda bo‘lishiga ham bog‘liq bo‘ladi.Kuch qo‘yilgan nuqtadan, aylanish 
o‘qigacha bo‘lgan eng qisqa masofaga kuch yelkasi deb ataladi. Bunda, kuch va yelka har doim o‘zaro 
perpendikulyar bo‘ladi. 
Kuch momenti birligi [M] = 1 N · m.4.6-rasm.Jism kuch momenti ta’sirida aylanish o‘qi atrofi da 
buriladi. Bunda jismga ta’sir etayotgan kuch momenti, juft kuch ta’siriga o‘xshash bo‘ladi. Juft kuch 
deyilganda, yo‘nalishi qarama-qarshi, kattaliklari teng, lekin bir o‘qda yotmaydigan kuchlar 
tushuniladi.Bunga misol tariqasida avtomobil rulining burilishini keltirish mumkin (4.6-rasm).