Самиси ўқув услубий

1-босқичда таҳлилнинг объекти, мақсади ва вазифалари белгилаб 
олинади,таҳлил режаси тузилади;
2-босқичда таҳлил объекти тавсифланадиган синтетик ва аналитик 
кўрсаткичлар ишлаб чиқилади;
3-босқичда таҳлил учун зарур бўлган ахборатлар йигилади ва тайёрланади 
(ишончлиги текширилади, таққосланма кўринишга келтирилади);
4-босқичда хўжалик фаолиятининг натижалари бизнес режа, ўтган йил, 
илғор корхоналар кўрсаткичлари билан таққосланади;
5-босқичда омилли таҳлил ўтказилади ва натижавий кўрсаткичларга омиллар 
таъсири ҳисобланади;
6-босқичда ишлаб чиқариш самарадорлигини оширишда фойдаланилмаетган 
ва истикболдаги имкониятлар аниқланади;
7-босқичда турли омиллар таъсирини ва аниқланган ишлатилмаетиган 
имкониятларни ҳисобга олиб хўжалик фаолиятини баҳолаш амалга 
оширилади ва улардан фойдаланиш бўйича аниқ тадбирлар белгиланади.
 

---

 
18-расм. Маркетинг фаолиятини таҳлил қилишда аналитик 
кўрсаткичларнинг туркумланиши 
Жадвалдан маълумки, маркетинг фаолиятини таҳлил қилишда 
аналитик кўрсаткичларни мазмуни бўйича 2 га бўлишимиз мумкин:
1.Миқдор жиҳатидан; 
2.Сифат жиҳатидан. 
 
2. Статистик тадқиқотлар 
Маркетинг тадқиқотида статистик кузатиш усулларини амалга ошириш 
учун олдин ахборотларни ўрганадиган объектни ва ундаги муаммоларни 
танлаш лозим бўлади. Шу туфайли ишни уларнинг моҳиятини назарий 
жиҳатдан очишдан бошлашни мақсадга мувофиқ, деб топдик.
Маркетинг тадқиқотида танлаш нима учун зарур? Ушбу саволга ҳар бир 
хўжалик юритувчи субъект ўзининг аҳволидан ва аниқ вазиятдан келиб 
чиқиб ёндошади. Бунда мутахассислар олдида қуйидаги саволлар бўлиши 
мумкин: 
- маҳсулотни қанча ишлаб чиқариш лозим? 
- қандай маҳсулот ишлаб чиқариш мумкин? 
- ушбу маҳсулотлар қайси бозорда сотилади? 
- буларнинг нархи қанчадан бўлади? 
- бозоргача қандай етказилади? 
- бозорда маҳсулотлар қанча ва қандай сақланади? 
- сотиш шакли (улгуржи ёки чакана) қандай бўлади ва ҳ.к. 
Мутахассис ушбу саволларга аниқ жавоб топгач бевосита жараённи 
амалга оширишга киришиши мумкин. 
Танланган жараённи самарали бошқариш учун энди бевосита статистик 
кузатишга ўтиш мумкин. Туризм соҳасида ҳам статистик кузатиш бошқа 
соҳалар сингари бевосита оммавий тарзда фактларни (далилларни) йиғиш, 
шулар асосида маълумотлар базасини шакллантиришга қаратилган. Ушбу 
маълумотлар статистик усуллар билан қайта ишланиб, ўрганилаётган 

---

жараённи такомиллаштириш ва самарадорлигини ошириш бўйича тегишли 
тавсиялар ишлаб чиқиш имконини беради.