Samarqand veterinariya meditsinasi instituti farmakologiya va toksikologiya kafedrasi

bonus, bonum - boni bo‘ladi.
6.2. Sifatlarning bosh va qaratqich kelishik ko‘p!ikda ishlatilishi
1. Jadval yordamida sifatlarning bosh kelishik ko'plik qo‘shimchalarining
rodiarda, guru’nlarda va qiyosiy darajada o‘zgarishini kuzating:
Rod Birinchi guruh (I-Il
turlanish) va orttirma daraja
Ikkinchi guruh
(III turlanish)
Qiyosiy daraja
(III turlanish)
M -i F -es (ior)-es -ae
N -a -ia _ (ior)B)a
39
2. Jadval yordamida sifatlarning bosh kelishik ko‘plik shaklining
yasalishiga e’tibor bering:_______ _________ __________
Mom. Sing. Guruh T.url. Rod Negiz Nom.
Plur.
pilosus I II m pilos- pilosi
pilosa I I f pilos- pilosae
pilosum I 11 n pilos- pilosa
vertebraiis II III m, f vertebral- vertebrales
vertebrale II III n vertebral- vertebralia
simplex II III m, f simplic- simplices
simplex 11 III n simplic- simplicia
posterior qiyosiy
daraja
III m, f posterior posteriores
posterius qiyosiy
daraja
III n posterior posteriora
Sifatlarning bosh kelishik ko‘plik shaklini yasash uchun quyidagi
amallar bajariladi:
1) sifatlarning !ug‘at shakli olinadi;
2) uning guruhi yoki darajasi aniqlanadi;
3) uning turlanishi aniqlanadi;
4) uning rodi aniqlanadi;
5) uning negizi ajratiladi; j
6) bosh kelishik ko'plik qo‘shimchasi qo‘shiiadi.
Mustahkamlash uchun mashqlar
I. Quyidagi sifatlarni lugat shaklini to‘ldirirtg:
dexter, distalis, dorsalis, extemus, horizontalis, internus, lateralis, major,
medialis, medianus, medius, minor, profundus, proximalis, sinister,
superficialis, ventralis.
II. Quydagi sifatlarni bosh va qaratqich kelishik ko‘plik shakliga
qo‘ying:
arteriosus, a, um; cardiacusja, um; oblongatus, a, um; pyloricus, a, um;
sanguineuscerebellaris, e; generalis, e; medullaris, e; paranasalis, e;
semilunaris, e;