Samarqand veterinariya meditsinasi instituti farmakologiya, toksikologiya va veterinariya sanitariya ekspertizasi va gigiyena kafedrasi

Retsepturada ishlatiladigan qisqartmalari

To‘liq	qisqartma	Tarjimasi
Ana adde ampula Aqua destillata cum Capcuia Capsula amylum Capsula geiatinosa charta cerata cito Cortex Da(Detur) Da tales dosis numero Decoctum Detur signetur Dragee Emplastrum Emulsum Extractum Flos fluidum Folium guttae Herba Jnfusum Misce Misce.Da.Signa Liquor M i x t u r e numero Oleum Pilula Pulvis Quantum satis Radix Recipe Signa Semen Sirupus Solutio Sterilise tur Suppositorium Suspensio Tinctura Unguentum	aa add. amp. Aq.dest. cum Caps. Caps.amyl. Caps.gelat. ch.cer. cito Cort D. D.t.d.N Dec. D.S. Dragee Empl. Emuls. Extr. Fi. fluid. Fol. gtt. Hb. Inf. M. M.D.S. Liq. Mixt. N Ol. Pil. pulv. q.s. Rad. Rp. S. Sem. Sir. Sol. Steril. Supp. susp. Tinct. Ung.	dan (baravardan) qo‘sh, yetkaz ampula distillangan suv bilan kapsula kraxmal kapsula jelatin kapsula mum qogoz tez po‘stloq ber, berilsin shunday dozalardan № sonda berilsin qaynatma berilsin, ko‘rsatilsin draje plastir emulsiya ekstrakt gul suyuq barg tomchi o‘t, giyoh damlama aralashtirgin aralashtir, belgila suyuqlik aralashma chislo yog’ pilyulya kukun kerak bo‘lgancha ildiz ol belgila, ko‘rsatib qo‘y urug sharbat eritma sterillansin shamcha suspenziya nastoyka, tindirma malham

Dori vositalarining o’zaro kelishmovchiliklari: asosan bir vositaga ikkinchi vositaning ta’sir etishi natijasida yuzaga keladi.
Bu kelishmovchiliklar dori vositalarining farmakologik, fizikaviy hamda kimyoviy qarama-qarshi ta’sirlarining vujudga kelishligi oqibatida namoyon bo’ladi.
Shu tufayli dorilarning farmakologik, fizikaviy va kimyoviy kelishmovchiliklari mavjud.
1.Farmakologik kelishmovchiliklar–asosan qarama-qarshi ta’sir etish xususiyatiga ega bo’lgan dori vositalarining birgalikda organizmga yuborilishi natijasida yuzaga keladi.
Misol uchun: Arekolin va atropin, qushib yuborilganda organizmda faqatgina atropin ta’siri namoyon bo’ladi. Chunki atropin, arekolinga qarama-qarshi hamda unga nisbatan kuchli ta’sir etish xususiyatiga ega.
Shuningdek skipidarga ham kamforani qushib organizmga ta’sir ettirilganda, kamforaning buyraklarga salbiy ta’siri kuchayar ekan.
2.Fizikaviy kelishmovchiliklar – asosan bir dori vositasiga, boshqa vosita ta’sir etishi natijasida ularning o’z xolatlarini o’zgarishi bilan xarakterlanadi.
Misol uchun: Kamfora 180⁰-darajada eriydi.
Xloralgidrat esa 60⁰ darajada.
Agarda bu vositalarni teng miqdorda ikkalasini aralashtirsak, kamforaning erish nuqtasi 60 darajaga pasayib ketadi va bu aralashma xona haroratida keraksiz suyuqlikka aylanib qoladi.
Bunday xolatlar natijasida kukun dori shakli urniga, kutilmagan boshqa shakldagi (suyuq) dori xosil bo’lishi mumkin. Bu aynan ularning fizikaviy xususiyatlari o’zgarishidan vujudga keladi.