Samarqand veterinariya meditsinasi instituti farmakologiya, toksikologiya va veterinariya sanitariya ekspertizasi va gigiyena kafedrasi

Analgin (Analginum)-hidsiz, achchiq taamli, oq-sarg‘ishsimon, yirik kukun shaklidagi dori vositasi. Nam joyda parchalanib ketadi. U 1,5 qism suvda va 160 qism, 95% li spirtda eriydi. Suvdagi eritmasi sariqsimon rangga kirsada, o‘z faolligini yo‘qotmaydi. Uni 100⁰C haroratda 30 daqiqa maboynida sterilizatsiya qilinganda ham ta’sir xususiyatini saqlaydi.
Asosiy ta’siri markaziy va periferik asab tizimi orqali yuzaga kelib, og‘riqni pasaytiruvchi va yallig‘lanishga qarshi ta’sir mexanizmi namoyon bo‘ladi.
Uning markaziy asab tizimi orqali ta’sirining namoyon bo‘lishi, miyada prostaglandinlar sintez bo‘lishini to‘xtatishiga (periferikka qaraganda yuqori) va organizmdagi og‘riqqa qarshi tizimni faollashuviga bog‘liq. Periferik yo‘nalishdagi ta’siri esa, yallig‘lanish uchog‘idagi prostaglandinlar bradikinin, seratonin va gistaminlarni sintezlanish holatini ushlanib qolishi tufayli yuzaga keladi. O‘txur hayvonlarga anal’gin parenteral yo‘l bilan yuborilganda, oshqozonni kuchli kengayishi va ichaklar atoniyasi tufayli yuzaga keladigan og‘riqlar pasayadi, ammo bunday kasallik sabablari bartaraf etilmaydi. Shu sababli bunday hollarda, analgin bilan birgalikda, gaz hosil bo‘lishiga qarshi vositalarni yuborish maqsadga muvofiq bo‘ladi.
Tajribani bajarish: Mashg‘ulot boshlanishidan 3 soat oldin quyon terisi ostiga 1gramm penton yoki muskul orasiga 1-2 ml qaynoq sut yuboriladi. Quyonda yuqoridagi moddalar ta’sirida tana harorati 1-2⁰C oshiradi. Mashg‘ulot boshlanishda tajriba o‘tkaziladigan quyonda va kuzatuvdagi quyonda tana harorati, Yurak urishi va nafas olishi soni aniqlanadi. So‘ngra quyonning har bir kg tirik vazniga antipirindan 0,1g teri ostiga yoki 100 mg amidopirin yuboriladi. 30 daqiqa va 1 soat vaqt mobaynida quyonning tana harorati, yurak urushi va nafas olish soni aniqlanib boriladi.
Olingan ko‘rsatgichlar yozib boriladi