Samarqand tumani xalq ta’limi bo’limi tasarrufidagi 4-umumiy o’rta ta’lim maktabi matematika fakulteti o’qituvchisi Nasriddinov Faxriddinning 6-sinf o’quvchilari uchun “ Manfiy ishorali sonlarni qo’shish”mavzusida ochiq dars ishlanmasi samarqand-2022

Dars turi: yangi bilim beruvchi,
Dars metodlari: kuzatish, analiz-sentiz, to’rt pog’onali metod, zanjir, suhbat, savol-javob, aqliy hujum.
Dars foydalaniladigan о‘quv uslubiy adabiyotlar, ma’lumot manbalari va elektron resurslar: darslik, uslubiy qo’llanma, ta’lim saytlari, tarqatmalar.
Darsning rejasi;
1. Tashkiliy qism. (2 daqiqa)
2. Tayanch bilimlarni faollashtirish. ( xotirani sinash 10 daqiqa)
3. Yangi mavzu bayoni (8 daqiqa)
4. Mavzuni mustahkamlash (10 daqiqa)
5. O`quvchilarni baholash . (4 daqiqa)
6. Darsga yakun yasash (4 daqiqa)
7 . Uyga vazifa yo’rig’i. (2 daqiqa)
Darsning borishi:
1.Tashkiliy qism.
Salomlashish.
Davomatni aniqlash.
O’quvchilarni darsga tayyorgarligini tekshirish. Suhbat o’tkazish.
2. Tayanch bilimlarni faollashtirish. O’quvchilar uch guruhga ajratiladi, har bir guruhga krassvord tarqatiladi.
1-shart: Krassvord shartlari:

1. 
   Ikki nisbatning tengligi.
   
2. 
   Chizmadagi o’lchamning haqiqiy o’lchamga nisbati.
   
3. 
   Noldan katta sonlar.
   
4. 
   Sanoqda ishlatiladigan sonlar.
   
5. 
   Butunning ulushlardagi ifodasi.
   
6. 
   Noldan kichik sonlar.
   
7. 
   Ham butun , ham kasr qismdan iborat sonlar.
   
8. 
   Eng katta raqam.
   
9. 
   Fanlarning shohi.
   
10. 
    A sonni b songa bo’lish bu…..
    

4

1

N

6

P

2

3

A

5

M

R

9

M

A

T

E

M

A

T

I

K

A

O

A

U

U

A

N

P

S

S

R

S

F

O

H

B

A

R

I

R

T

A

L

Y

S

A

7

8

T

10

N

I

S

B

A

T

Y

R

O’

A

A

Q

L

Q

A

I

S

Z

H

2-shart: So’ngra o’quvchilar berilgan sonli ifodalarni son qiymatini topib, ularni mo- mosi bilan birlashtiradi.

4
(-8+8)*20+
( ):3

( ):9

2 +(-6+6)

3

3-shart:berilgan jumlaga mos keluvchi sonlarni yozadi.

-10.5 dan katta ammo -0.5 dan kichik sonlarni yozing.

-5.5 dan katta, ammo 4.5 da kichik sonlarni yozing.
-4.5 dan katta ammo 6.5 dan kichik sonlarni yozing.

Shundan so’ng, dars maqsadlarini aytib o’taman. O’quvchilar o’zlashtirolmagan tushunchalarni qayta tushuntiraman. O’quvchilar bilan “zanjir” musobaqasini o’tkazaman.

3. Yangi mavzu bayoni:
Yig`indini toping: -3 + (-5).
Yechish: -3 < 0, = 5 ekani ma’lum.
… .-9, -8, -7, -6, -5, -4, -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, ….
5 ta son
Butun sonlar qatorida -4 sonidan boshlab chap tomonga qarab 5 ta sonni sanaymiz. Shunda sanash (-8) ga kelib to`xtaydi, demak, -3 + (-5) = -8
Manfiy ishorali ikkita sonni qo`shish uchun ularning modullarini qo`shib, hosil bo`lgan son oldiga “-” ishorasini qo`yamiz.
Manfiy sonlar yig`indisi manfiy sondir.


4. Mavzuni mustahkamlash.
Darsni mustahkamlash uchun mavzu bo`yicha misollar yechish.
Yangi mavzuga doir darslikdagi 816-818-821 - misollarni har qatordan bittadan o`quvchilar chiqib doskada yechadilar. Qolgan o`quvchilar masalalarni daftarlarida yechadilar, doskadan oldin bajargan o`quvchilarning masalalarni o`qituvchi tomonidan tekshirib, baholanadi.
5. O`quvchilarni baholash
O`quvchilarning dars davomida olgan baholarini jurnalga va kundalikka qo`yish.
6. Darsga yakun yasash
O’quvchilar tomonidan tushunilmagan joylar bo’lsa qayta tushuntirilib, yakuniy xulosa chiqariladi.
7 . Uyga vazifa yo’rig’i: 817-822 -misollarga yo’llanma beriladi.