120
Tovar belgisiga bo‘lgan eksklyuziv huquqni huquqiy
muhofaza qilish faqat ro‘yxatdan o‘tganda hamda u ro‘yxatdan
o‘tgan mamlakat hududida paydo bo‘ladi. Ro‘yxatdan o‘tgan
savdo belgisi uchun sertifikat beriladi,
u tovar belgisining
ustuvorligini,
sertifikatda
ko‘rsatilgan tovarlarga nisbatan
egasining tovar belgisiga bo‘lgan eksklyuziv huquqini tasdiqlaydi.
Tovar belgisini ro‘yxatdan o‘tkazish Patent idorasiga
talabnoma kelib tushgan kundan boshlab, 10 yil davomida amal
qiladi va bunday yangilanishlar soni cheklanmagan. Jahon
amaliyotida yuz yildan oshiq vaqt
davomida amal qilgan savdo
belgilari ma’lum.
Bir mamlakatda ro‘yxatdan o‘tish boshqa biron bir
mamlakatda uchinchi shaxslar tomonidan ro‘yxatdan o‘tishiga
to‘sqinlik qilmaydi. Shuning uchun tashqi bozorlarda qiziqish
mavjud bo‘lsa, tegishli mamlakatlarda tovar belgisini o‘z vaqtida
ro‘yxatdan o‘tkazish zarur. Ushbu qoidani e’tiborsiz qoldirish,
dunyo amaliyotida odatiy bo‘lmagan, cho‘ktirish holatlariga olib
keladi. Ya’ni – ma’lum bir mamlakat hududida ma’lum bo‘lgan,
ammo qonuniylashtirilmagan tovar
belgisini keyinchalik qayta
sotish maqsadida uchinchi shaxslarning nomiga ro‘yxatdan
o‘tkazish.
Tovar belgisi milliy protseduraga muvofiq (har bir
manfaatdor bo‘lgan mamlakatlarda) yoki bir nechta davlatlar
hududida bitta talabnoma orqali Madrid belgilarini ro‘yxatdan
o‘tkazish tizimiga hamda xalqaro protseduraga muvofiq ro‘yxatdan
o‘tkazilishi mumkin.
Og‘zaki, majoziy, uch o‘lchovli va boshqa kombinatsiyali
savdo belgilari sifatida ro‘yxatdan o‘tkazilishi mumkin. Og‘zaki
savdo belgilari yodlash qulayligi prinsipiga binoan yasalgan sun’iy
so‘zlar bo‘lishi mumkin (Masalan, LUKOIL - konlar va foydali
qazilmalar nomlari asosida tuzilgan so‘z - Langepas-Urengoy-
Kogalim-moy), qisqartmalar (IBM, BMW), ismlar (Sadko, Ford),
mavjud so‘zlar (Apple), raqamlar (7-up). Taniqli tasviriy savdo
belgisiga Mitsubishidan olingan
uchta olmos yoki Audi
konsernining to‘rtta halqasi misol bo‘la oladi.
121
Kompaniya bir nechta tovar belgilariga egalik qilishi va
ulardan o‘z mahsulotlarining turli toifalarini aniqlash uchun
foydalanishi mumkin, ammo korxona nomi ta’sis hujjatlarida
belgilanadigan va ro‘yxatdan o‘tish paytida yuridik shaxslarning
yagona davlat reestriga kiritilgan yuridik shaxs sifatida
kompaniyaning o‘zini individualizatsiya qilish uchun ishlatiladi.
Firma nomi yuridik shaxsning tashkiliy-huquqiy shakli va ismning
o‘zi ko‘rsatishi kerak. Ular faqat faoliyat
turini belgilaydigan
so‘zlardan iborat bo‘lishi mumkin emas. Kompaniya nomiga
eksklyuziv huquqlar ro‘yxatdan o‘tgan va yuridik shaxslarning
yagona davlat reestriga kiritilganidan keyin paydo bo‘ladi va u
yagona reestrdan chiqarilgan kungacha amal qiladi.
Firma nomiga bo‘lgan huquq mulk huquqlaridan biridir, uni
korxonadan ajratib bo‘lmaydi. Demak, firma nomini litsenziyalash
yoki korxonani sotmasdan sotish mumkin emas.
Do'stlaringiz bilan baham: