Samarqand iqtisodiyot va servis instituti turizm: nazariya

S
tayyorlab  beriladigan  taomlar  assortimenti  bo‘yicha  (milliy 
taomlar, xorijiy mamlakatlar taomlari);
S
 o'mashgan  joyi  -   shaharda,  vokzallarda,  mehmonxonada, 
dam olish zonasi, vagon-restoran va boshqalar.
Restoran  zallarida  mijozlar  uchun  qulayliklar  yaratish  maq- 
sadida arxitektura-konstruktiv manzarali elementlar, mebel va bosh­
qa jihozlar  o‘matish  uchun  maydonlar  barpo  etiladi.  Restoranlarda 
mebellarning  asosiy  turlari:  ikki,  to‘rt,  olti  kishi  sig‘adigan  stollar 
(to‘g‘ri  burchakli,  kvadrat,  dumaloq  va  boshqa  sh a k li);  restoran 
kreslolari,  divanlar,  ofitsiantlar  uchun  servantlar,  guldonlar,  xizmat 
uchun stollar va hokazo.
153

---

Shahar  restoranlari  shahar  ichida joylashgan  boiadi,  belgilan­
gan inaium soatlardagina ishlaydi. Ular taom, gazaklar, ichimliklar- 
ning  keng  assortimentini  tavsiya  etadi,  asosan  tushki  va  kechki 
ovqatlar tayyorlaydi.
Vokzal restoranlari -  temir y o i, aerovokzallarda joylashgan bo‘- 
ladi va yoiovchilarga kecha-yu  kunduz xizmat qiladi.  Bu restoranlar 
taomnomasida taomlar, gazak va ichimliklar cheklangan boiadi.
Mehmonxona  majmualariga  tegishli  mehmonxona  tarmogi 
tarkibiga ikkita restoran -  serhasham firma taomi  boigan va kichik, 
taom  va  ichimliklari  bahosi  yuqori  darajada  boimagan  restoranlar 
kiradi.
Kema  restorani  turistlar  va  yoiovchilarga  xizmat  qilishga 
moijallangan.  Bu  restoranlarda  nonushta,  tushlik,  kechki  ovqat 
tayyorlanadi,  ovqat,  qandolat  mahsulotlari,  sovitilgan  ichimliklar, 
y o i  anjomlari  sotiladi.  Yoiovchilarga  xizmat  qilish  ofitsiantlar 
tomonidan amalga oshiriladi.
Vagon-restoranlar  uzoq  masofalarga  qatnovchi  temir  y o i 
poyezdlarida  boiadi.  Odatda  bunday  restoranlar  bir  kecha-kun- 
duzdan  ortiqroq  safarga boruvchi  yoiovchilar uchun xizmat qiladi. 
Avtosayyohlar  uchun  restoran  -   katta  y o i  chorrahalarida,  yirik 
avtostansiyalarda  joylashadi,  sayyohlar  bu  yerlarda  ovqatlanadi, 
hordiq chiqaradi.
Bar  -
  kichkina  restoran,  ilgari  mayxona  deb  ham  ataganlar. 
Keng  assortimentda  har  xil  ichimliklar  sotiladi.  Shu  bilan  birga, 
barda  taomlar,  gazaklar,  qandolat  mahsulotlari  ham  boiishi  mum­
kin.  Barlaming  vazifasi  -   bu  yerga  kiruvchilarga  yaxshi  xizmat 
ko‘rsatish,  shinam jihozlangan,  chiroyli joyda  ko‘ngildagidek  dam 
olish  sharoitini  yaratish,  musiqa,  stereofonik  ovoz  chiqaradigan 
apparat,  sanoatkorlar chiqishi, televizor, videoeshittirishlami tashkil 
qilishdan  iborat  Hattoki  barda  o‘yin  avtomatlari  va  50  dan  ko‘p 
kishiga  moijallangan  raqsga  tushish  maydonchaiari  ham  boiishi 
mumkin.  Sotiladigan  ichimliklar  va  mahsulotlar  turlariga  ko‘ra 
barlar  quyidagi  turlarga  boiinadi:  pivo  barlari,  vino,  sut-qatiq, 
kokteyl-xoll,  kokteyl-barlar.  Kokteyl-xoll  kokteyl-bardan  zalining 
kattaligi, j ihozlanishining turli-tumanligi bilan ajralib turadi.
Barlar  odatda,  ma’muriy-madaniy  va  savdo  markazlarida, 
mikrorayonlarda, restoran, kafe, mehmonxonalar qoshida ochiladi.
154

---

Binolaming tuzilishiga ko‘ra barlar quyidagicha joylashadi:
•  vestibyullarda  -   bu  yerda  kishilar  uchrashadilar,  suhbat 
qiladilar;
•  restoran bariari -  bino ichida, zalda joylashadi;
•  yordamchi barlar -  mehmonxona qavatlarida joylashadi;
•  banket bariari -  banket zallarida joylashadi;
•  mini-barlar -  mehmonxonaning mehmonlar uchun mo'ljal- 
langan xonalarida joylashadi.