Samarqand iqtisodiyot va servis instituti turizm: nazariya

Buyuk  Ipak yoMida ham  muhim ahamiyat kasb etdi.
Viloyatdagi  qadimgi  odamlaming  dastlabki  manzilgohlari  turli
 
yovvoyi  hayvonlar  va  yovvoyi  o ‘simliklar  bilan  qoplangan  tog"
 
o'rmonlarida,  Boysun  togMaridan  oqib  tushuvchi  daryo  etaklarining
 
bo‘ylaridan paydo boMdi.
6.2.6-rasm. Surxondaryo viloyatining turistik resurslari.
Ularning  ichida eng qadimgilari  sifatida o ‘rta va yuqori  paleolit
 
davriga mansub Teshiktosh va Machay g ‘orlari  hisoblanadi.  Teshik-
 
tosh  g‘oridan  neandertal  bolaning  suyaklari  topilgan  bo‘lib,  ushbu
108

---

kashfiyot  0 ‘rta  Osiyo  hududi  hozirgi  odamlaming  shakllanish 
mintaqalaridan biri boMgan, degan ilmiy xulosaga olib keidi.
Surxondaryo  viloyati  hududidagi  Kushonlar davriga oid  arxeo- 
logik yodgorliklar nihoyatda ko‘p va xilma-xildir.  Dalvarzintepa va 
Xoichayonda  o‘tkazilgan  qazilmalar  kushonlar  shahri  yuksak 
madaniyat  o‘choq!ari  bo'lganligini  ko‘rsatadi.  Bu  davrda  hunar­
mandchiiik  va  qishloq  xo‘jaligining  intensiv  ravishda  rivojlanishi, 
tovar-pul  munosabatlarining  o‘sishi  arxitektura,  monumental 
haykaltaroshlik va rassomchilik, koroplastika va gliptika san’atining 
yuksalishi kuzatiladi.
Hududda  saqlanib qolgan  asosiy yodgorliklar qatoriga  Qirq qiz 
saroyi,  Hakim  at-Termiziy  arxitektura  yodgorligi,  Sulton-Saodat 
majmuasi,  Termiz  hukmdorlari  saroyi,  Qoratepa  ibodatxonasi  va 
Fayoztepa  ibodatxonasi  kabi  bir  qancha  obyektlami  kiritishimiz 
mumkin.  Shuningdek,  Surxondaryo  ekoturistik  rayonida  Ko‘hitang 
tog‘li  hududda  1987-yilda  tashkil  etilgan  53,7  ming  ga  maydonda 
ega,  800  xil  o‘simlik  va  290  ta  qush  hamda  20  dan  ortiq  hayvon 
turlarini  muhofaza  qilishga  yo‘naltirilgan  “Surxon  davlat  qo‘riq- 
xonasi” mavjud.
Mamlakatimizning  Surxondaryo  viloyatida  boshqa  viloyatlar- 
dagi kabi yetarli darajada turistik resurslar mavjud. Viloyat markazi 
boigan  Termiz  shahrida joylashgan  “A1  Hakim  at-Temiiziy”  me’­
moriy  majmuasi,  qizlar akademiyasi  nomini  olgan “Qirq qiz”  me’­
moriy  yodgorligi  va  “Sulton-Saodat”  obidalari,  Angor  tumanida 
“Bolalik tepa”, Muzrobod tumanidagi “Kichik tepa”, “Sopolli tepa”, 
“Ayoztepa”,  Sho‘rchi  tumanidagi  “Dalvarzintepa”  manzilgohlari, 
Boysun tumanidagi  “Teshiktosh  g‘ori”, “Konustepa” (dinozavming 
izi  topilgan),  “Dalvarzintepa” (36 kg oltin topilgan),  Qumqo‘rg‘on- 
da  “Makedon  ko‘prigi  harobalari”,  Jarqo'rg'ondagi  “Jarqo‘rg‘on 
minorasi”,  Denovda  esa  eski  masjid,  madrasalar  kabilar  shular 
jumlasidandir.
Shu  bilan  birgalikda,  vohaning  o‘ziga  xos  urf-odatlari,  xalq 
o‘yinlari,  taomlari  va  o‘ziga  xos  kiyimlari  viloyatlar  ichida  ajralib 
turadi.