Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

16-Vavzu: В2В bozorida elektron tijorat
Reja:
16.1. В2В bozorida elektron tijorat. Elektron tijoratni qo’llab-quvvatlovchi elementlar.
16.2. Elektron tijorat strategik tarkibiy qism sifatida.
16.3. Elektron tijoratni amalga oshirish yo’llari.
16.4. Elektron tijorat strategiyasini ishlab chiqish.


16.1. В2В bozorida elektron tijorat. Elektron tijoratni qo’llab-quvvatlovchi elementlar.

Elektron tijoratning an’anaviy savdo turlaridan farqi:

Xaridor o’ziga qulay vaqt, joy va tezlikda mahsulotni tanlash va sotib olish imkoniyatiga ega;
Savdo-sotiq faoliyatini ish faoliyati bilan birga parallel ravishda, ya’ni ishlab chiqarishdan ajralmagan holda olib borish imkoniyati;
Ko’p sonli xaridorlarning bir vaqtning o’zida bir nechta firmalarga murojaat qila olish imkoniyati;
Kerakli mahsulotlarni tezlikda izlab topish va ushbu mahsulotlar mavjud bo’lgan korxonalarga murojaat qilishda texnika va transport vositalaridan samarali foydalanish imkoniyati;
Xaridorning yashash joyi, sog’lig’i va moddiy ta’minlanish darajasidan qat’iy nazar hamma qatori teng huquqli mahsulot sotib olish imkoniyati;
Hozirgi kundagi mavjud jahon standartlariga javob beradigan mahsulotlarni tanlash va sotish imkoniyati;
Elektron tijoratda savdoni tashkil qilish korxonalarning raqobatini kuchaytiradi, monopoliyadan chiqaradi va mahsulotlarning sifatini oshirish imkoniyatini beradi.
Elektron pullar tushunchasi:
• Elektron pullar – bu pul birligiga tenglashtirilgan belgilar hamda kupyura va tanga rolini bajaruvchi katta son yoki fayllardir.
• Bunday tizimning faoliyat ko’rsatish harajatlari boshqalaridan ancha kam.
• Bundan tashqari, elektron pullar to’liq anonimlikni ta’minlashi mumkin, chunki uni ishlatgan mijoz haqida hyech qanday ma’lumot yubormaydi.
Elektron pullar birliklari:
WMY – O’zbekiston zonasida operasiyalarni amalga oshirish uchun UZSning Y-hamyondagi ekvivalenti;
WMR – rubl zonasida operasiyalarni amalga oshirish uchun RURning R-hamyondagi ekvivalenti;
WMZ – AQSh dollarida operasiyalarni amalga oshirish uchun USD ning Z-hamyondagi ekvivalenti;
WME –YeVRO da operasiyalarni amalga oshirish uchun EURning E-hamyondagi ekvivalenti;
WMU – Ukraina zonasida operasiyalarni amalga oshirish uchun UAHning U-hamyondagi ekvivalenti;
WMB – Bellorusiya zonasida operasiyalarni amalga oshirish uchun BYRning V-hamyondagi ekvivalenti;
WMG – 1 gramm oltinning G-hamyondagi ekvivalenti;
WBC va WMD – WMZningn S va D hamyonlardagi kredit operasiyalari uchun ekvivalenti.
Elektron to’lov tizimlari:
• WEBSUM
• iPAY
• PAYNET
• WEBMONEY
• IntellectMoney
• Perfect Money
• RBK Money
• V-money