Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

«osmon kabi baland gumbaz, de-
vorlariningpastki qismi zarhal va lojuvard bilan bezatilgan mar-
mar toshdan qilingan»
deb ta’riflaydi. Lekin qurilish ishlarini Amir 
Temur oxiriga yetkazmagan. U 1405-yilning 18-fevralida vafot 
etadi va Muhammad Sulton jasadi yoniga dafn qilinadi.
142

---

Maqbaraning 
o ‘rtasiga 
o‘rnatilgan 
sag‘analar 
ustida 
Temuriylarga bag‘ishlangan yozuvlar bor. M arkaziy toshga 
e’tiboringizni qaratmoqchiman! Amir Temurning qabri ustiga, 
qo'yilgan to ‘q yashil rangli nefrit tosh diqqatni o ‘ziga jalb 
etadi. Mirzo U lug‘bek 1425-yilda m o‘g ‘ullar ustidan g ‘alaba 
qozonganda qo‘lga kiritgan mollar ichida ikki bo‘lak nefrit 
ham bo ‘lgan. Shu ikkala toshga yaxshilab ishlov berib, bir-bi- 
riga ulab, Mirzo U lug‘bek Amir Temur bobosining qabri usti­
ga qo ‘ydirg^n. Siz ko‘rib turgan panjaralar ham o ‘sha davrda 
U lug‘bek farmoniga binoan o ‘rnatilgan va bizgacha o ‘z holida 
saqlanib kelgan.
1740-yilda Eron shohi Nodirshoh Buxoro xonligini zabt et- 
gan vaqtida (o‘sha vaqtda Sarnarqand Buxoro xonligiga qarar 
edi) Amir Temur qabri ustidagi toshni Mashhadga olib borishga 
buyruq bergan. Yo‘lda nefrit tosh aravadan tushib ketib singan. 
Lekin shakkok bo‘lishdan cho‘chigan hamda Eronda vabo kasal- 
ligi tarqalganidan so‘ng ruhoniylaming maslahati bilan Nodirshoh 
bu niyatidan qaytib, o ‘sha zamonlar uchun uzoq va qiyin bo‘lgan 
safarlardan keyin toshni yana qaytadan joyiga keltirib qo‘ydirgan. 
Shuningdek, bu yerda ko‘plab boshqa temuriyzodalar dafn etil­
gan. Amir Temur vafotidan keyin taxt uchun o ‘zaro urushlar bosh- 
lanib ketib, maqbarani qurib tugatishga xalaqit beradi. Mamlakat 
1409-yildagina tinchiydi. Amir Temuming o ‘g ‘li Shohruh Mirzo 
Hirotni poytaxt qiladi. Mirzo Ulug‘bekni esa Sarnarqand hokimi 
etib tayinlaydi. U mamlakatda madaniyat va qurilish ishlarini 
rivojlantirib yuboradi. Mirzo Ulug‘bek buyuk bobosiga hurmat 
yuzasidan sakkizyoqli maqbarani Temuriylar avlodi dafn qilina- 
digan maqbaraga aylantiradi. Maqbara bitgach, Amir Temuming 
ma’naviy ustozi Mir Sayyid Barakaning jasadi ham shu maqbara­
ga ko‘chiriladi. Amir Temuming o ‘zi ustozining oyoq tomoniga 
dafn etiladi. Ba’zi rivoyatlarga qaraganda, Amir Temuming o ‘zi 
shunday vasiyat qilgan ekan. Binoning ichi yangidan bezatiladi, 
maqbara sahniga daxmalar qo‘yilib, atrofi nafis marmar toshdan
143

---