Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

Gidning ekskursantlar bilan tanishishL
Gid avtobusga kirgan 
zahotiyoq ekskursantlar bilan salomlashib, o ‘zining ismi- sharifi 
ekskursiya tashkil etuvchi firmaning nomi, avtobus haydovchisi 
bilan tanishtiradi, ya’ni ekskursiyaning kirish qismini boshlaydi.
Gid o ‘z faoliyatining boshidayoq ekskursantlar bilan muno- 
sabatini o'rnatilgan qonun-qoidalarga bo‘ysundirishi muhimdir. 
Gidning ekskursantlar bilan keyinchalik munosabati birinchi tani- 
shuv daqiqalariga bog‘liq bo‘ladi. Ekskursantlar o‘z o‘rindiqlariga 
qulayroq joylashib olishgach, asta-sekin tinchlanishadi va gidga 
e’tibor qaratishadi. Ekskursantlar gid nimalarga qodirligi, qiziqarli 
ma’lumotlarni bera olishiga e’tibor qaratishadi, gid esa ularni qan­
day vanim a bilan qiziqtiraolishni, mavzugaqanday qilib jalb etish 
haqida o ‘ylaydi.
Nigohlar yordamida muloqot ham insonlar orasidagi muoma- 
la vositalaridan biridir. Gid ishini shunday olib borishi kerakki, 
ekskursantlar u nima xohlashini sezishsin. Qoidaga ko‘ra insonga
126

---

nisbatan nigohli muloqot davomiyligi 3-5 daqiqa davorn etadi. 
Davomli kuzatish yoki aksincha yuzaki, befarq qarash ham kerak 
emas. Ekskursiya xizmatini to‘g‘ri tashkil etish uchun oldindan 
tayyorgarlik ko‘rish maqsadga muvofiqdir.
Ekskursiya xizmatining mavzusidan ekskursantlar oldindan 
xabardor boiishi, ya’ni ekskursiya xizmati mavzusining reklamasi 
uni o‘tkazishdan bir - ikki kun oldin boshlanishi kerak, chunki shu 
vaqt oralig‘ida ekskursant o‘zini ruhan mavzuga moslashtiradi, ja- 
rayonni tasavvur qilishga harakat qiladi.
Har bir mavzuning tanishuv qismi bo‘lib, ekskursantlar tarkibi- 
ga qarab ham(mahalliy aholi, turistlar, kattalar, bolalar) turlicha 
mazmunda bo‘lishi mumkin.