Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

6. Obyektlarni taqqoslash usuli bu -
a) ko‘rilayotgan obyektni boshqa obyektlar bilan bajmini, tashqi 
ko‘rinishini, rangini solishtirishdir;
b) ekskursantlarga aniq bir nuqtadan bir nechta obyektlarni 
umumiy tanishtirishdir;
d) tarixiy voqealar yoki biror bir hodisani aynan bo‘lib 
o‘tganidek, aniq sharoitda ko‘rsatishdir;
e) qisman saqlanib qolgan obyektning aw alg i holatini xayolan 
tiklashdir.
ПЗ

---

8-mavzu.
EKSKURSIYA XIZMATIDA OBYEKTLARNI
HIKOYA QILISH USULLARI
8.1. Ekskursiya xizmatida obyektlarni hikoya qilish vazifalari.
8.2. Ekskursiya xizmatida obyektlarni hikoya qilishning o ‘ziga 
xos xususiyatlari.
8.3. Obyektlarni hikoya qilishning usullari.
8.1. Ekskursiya xizmatida obyektlarni hikoya qilish
vazifalari
Ekskursiya xizmati jarayonida ekskursantlarning atrofdagi 
obyektlarga nazar tashlab, uni idrok etishi hamda gidning hikoyasi 
o ‘rtasida uyg‘unlikni ta ’minlash muhimdir. Ekskursiya hikoyasi 
nima? Bu ekskursiya xizmatining og‘zaki qismi bo'lib, gid to- 
monidan guruhga obyektlar haqida ma’lumotlar, tushunchalar 
berish jarayonidir. Bu obidalar. tarixiy voqealar, tarixiy shaxslar 
to‘g ‘risidagi obrazli m a’lumotlardir.
Ekskursiya xizmatida obyektlarni hikoya qilishning rolini ba- 
holashda ekskursiyashunos olimlar hamfikr bo‘lishgan. Ular- 
ning fikricha, obyektlarni hikoya qilish ko‘riladigan obyektlarga 
qo‘shimchahisoblanib, u bo‘shliqlargaega bolm asligi, m a’ruzaga 
aylanib qolmasligi kerak18.
Gidning hikoyasi ikki xil vazifani bajaradi:
• izohlaydi, tushuntiradi, ko‘rgan jarayonlarni to ‘ldiradi;
• ayni damda ekskursant ko‘rolmaydigan narsani qayta 
tiklaydi.
Ekskursiya xizmatida ekskursantlar savollariga javob berish, 
gid replikasi, ekskursiya boshlanishidagi kirish so‘zi va yakuni- 
dagi xulosa qismi, «gid portfeli» dagi ko‘rgazmali vositalami nam- 
oyish etish ham hikoya qilishga kiradi.
18 Емельянов Б.В. «Экскурсоведение» Уч.пос. М. 2006
114

---