Ekskursiya xizmati marshrutini tayyorlash ko‘p bosqic-hli ja rayon bo‘lib, yuqori malaka talab etadi va yangi ekskursiya mav zusini tayyorlash texnologiyasining asosiy elementi hisoblanadi. Avtobusli marshrutni tayyorlashda «Yo‘l harakati qoidalari», «Av-tomobil transporti nizomi», «Yoiovchilarni tashish qoidalari» va boshqa me’yoriy hujjatlarga amal qilinishi lozim.
Ekskursiya mavzusidagi roliga ko‘ra obyektlar asosiy hamda qo'shimcha boiishi mumkin. Asosiy obyektlar chuqur tahlil qili nadi, ularda asosiy savollar yoritiladi.
Qo‘shimcha obyektlar esa ekskursantlar bir obyektdan ikkin-chisiga harakatlanayotganida ko'rsatiladi va u ko‘p e’tibor talab qilmaydi. Ekskursiya xizmati marshruti obyektlarni k o i satishning eng to‘g‘ri ketma-ketligi tamoyilida tuziladi va quyidagi talablar inobatga olinadi:
obyektlarni ko‘rsatishni m aium bir mantiqiy ketma-ketlik-da olib borish, marshrutning bir uchastkasidan (ko‘cha, maydon, ko‘prik) takroriy harakatlanishiga y o i qo‘ymaslik;
obyektlarni ko‘rsatish qulayligi (ko‘rish uchun maxsus maydonlar);
obyektlarni ko‘rsatish va hikoya qilish oraligida uzoq tan-naffus boimasligi uchun obyektlar oraligidagi vaqt 10—15 daqi-qadan oshmasligi;
avtomobillar uchun, sanitar ehtiyojlar uchun qulay sharoitli to'xtash joylarining mavjudligi.
Ekskursantlar guruhi harakatlanishi uchun ekskursiya marshru-tining bir necha variantlari boigani ma’qul. Yoilardagi tirbandlik, ta’mirlash ishlari va shu kabi kutilmagan hoiatlar sababli marshrut ni o‘zgartirishga to‘g‘ri kelishi mumkin.
Avtobusli marshrutda uning pasporti va chizmasini kelishish, tasdiqlash, kilometrajni va avtotransportdan foydalanish vaqtini hisoblash bilan yakun topadi. Yangi ekskursiya mavzusini tay-
yorlashda marshrutni ko‘zdan kechirish muhim bosqichiardan biri hisoblanadi. Marshrutni ko‘zdan kechirishda quyidagi masalalarga e’tibor beriladi:
Marshrut o'tadigan trassalar, ko‘chalar, maydonlar loyihasi bilan tanishish.
Obyektni joy lashgan о‘mini, shuningdek, ekskursiya avto-busi yoki guruhi to‘xtashi joylarini aniqlash.
Obyektlarda yoki to‘xtash joylarida avtobusda kelish yo'IIarini ko‘rib chiqish.
Obyektlarni ko‘rsatishga, hikoya qilishga, avtobus hara-katiga (piyodalar harakatiga) sarflanadigan vaqtni hisob-kitob qi lish va shu bilan ekskursiyaga ketadigan to‘liq vaqtni aniqlash.
Ko‘rsatiladigan obyektlar maqsadliligiga ishonch hosil qi
lish.
Obyektlarni ko‘rsatish nuqtasi va guruhni qulay joylashti-rish variantini tanlash,
Obyekt bilan tanishish metodikasini tanlash.
Ekskursantlar xavfsizligini ta’minlash maqsadida xavfli joylarni aniqlash va chora-tadbirlar ishlab chiqish.
Do'stlaringiz bilan baham: |