Samarqand iqtisodiyot va servis instituti bektemirov a., Omonov a. A., Xaydarov z. Sh., Niyozov z. D. Tijorat banklari aktiv va passivlarini

Bank kapitali yetarliligi boʻyicha Bazel-III talablarini joriy etish muddatlari 
(Tegishli moliyaviy yilning 1 yanvar holatiga) 
11.3.1-jadval 
Koʻrsatkich nomi 
2013 
2014 
2015 
2016 
2017 
2018 
2019 
Bazaviy 1 darajali kapital 
(Oddiy 
aksiyalar+taqsimlanmagan 
foyda) 
3,5% 
4,0% 
4,5% 
4,5% 
4,5% 
4,5% 
4,5% 
Maxsus zahira kapitali 
0,625% 
1,25% 
1,875% 
2,50 
Bazaviy 1 darajali kapitalga 
minimal talab(maxsus 
zahira kapitali) 
3,5% 
4,0% 
4,5% 
5,125% 
5,75% 
6,375% 
7,0% 
1 darajali kapitalga minimal 
talab 
4,5% 
5,5% 
6,0% 
6,0% 
6,0% 
6,0% 
6,0% 
Umumiy kapitalga minimal 
talab 
8,0% 
8,0% 
8,0% 
8,0% 
8,0% 
8,0% 
8,0% 
Umumiy kapitalga minimal 
talab+maxsus zahira 
kapitali 
8,0% 
8,0% 
8,0% 
8,625% 
9,25% 
9,875% 10,5% 
Jadvaldan maʻlum boʻladiki I darajali kapitalga minimal talab amaldagi 4 
%dan 2013-yil 1-yanvarga kelib 4,5 foizga, 2019-yil 1-yanvarga kelib esa 6% ga 
yetadi. Bazaviy I darajali kapital esa (oddiy aksiyalar + taqsimlanmagan foyda)ga
nisbatan talab 2013-yildan boshlab 3,5%, 2015-yildan buyon esa 4,5% 
darajasida belgilanadi. Favqulodda holatlar uchun maxsus zahira kapitali (Capital 
Conservation Buffer) shakllantirilib, uning meʻyoriy darajasi 2019 yilga kelib
2,5% etib belgilangan. Kontrsiklik zahira kapitali (Countercyclical Capital 
Buffer) milliy sharoitlardan kelib chiqqan holda bosqichma-bosqich 2019-yilga 
kelib bazaviy I darajali kapitalning 2,5 %i miqdorida belgilanadi
. 
Bundan tashqari 
Bazel-IIIga muvofiq, banklarga kapitalni 15 foizidan oshmaydigan miqdorda
konsolidasiyalashmagan 
moliyaviy 
muassasalarni 
oddiy 
aksiyalariga
investitsiyalar qilishga ruxsat beriladi. Investitsiyalarni yuqoridagi 15 foizdan
ortiq qismi 2018-yilning 1-yanvaridan boshlab kapital tarkibidan 100 foiz

---

139 
chegirib tashlanadi. Bazel-III da bank likvidligiga nisbatan ham yangi talablarni 
belgilaydi:
1. Joriy likvidlilik qoplash koeffitsiyenti (Liquidity Coverage Ratio (LCR))–
2016-yil 1-yanvardan boshlab