Samarqand davlat universitetining 90-yilligiga bag‘ishlanadi

Asosiy tayanch tushunchalar: 
 
Tadbirkorlik  faoliyati  -  shakli  va  sohasidan  qat’iy  nazar  foyda  olishga  va 
undan samarali foydalanish maqsadiga qaratilgan iqtisodiy faoliyat. 
Hissadorlik jamiyati – ko‘proq foyda olish maqsadida aksiyalar chiqarish orqali 
mehnat,  mehnat  qurollari  va  boshqa  ishlab  chiqarish  vositalari  hamda  pul  resurs 
(kapital)larini birlashtirgan uyushma. 
Aksiya  –  bu  uning  egasi  hissadorlik  jamiyati  kapitaliga  o‘zining  ma’lum 
hissasini qo‘shganligi va uning foydasidan dividend shaklida daromad olish huquqi 
borligiga guvohlik beruvchi qimmatli qog‘oz. 
Aksiya kursi – qimmatli qog‘ozlar bozorida aksiyalarning sotiladigan narxi. 
Obligatsiya  –  uning  egasi  jamiyatga  qayd  qilingan  foiz  olish  sharti  bilan  pul 
qo‘yganligini tasdiqlovchi qimmatli qog‘oz. 
Ta’sischilik foydasi – sotilgan aksiyalar va hissadorlik korxonasiga haqiqatda 
qo‘yilgan mablag‘lar summasi o‘rtasidagi farq. 
Dividend – aksiya egasi o‘zlashtiradigan daromad turi. 
Tadbirkorlik  kapitali  -  tadbirkorlik  faoliyatini  amalga  oshirish  uchun  zarur 
bo‘lgan barcha moddiy vositalar, tovarlar va pul mablag‘lari. 
Aylanma kapital - unumli kapitalning bir doiraviy aylanish davomidagi ishlab 
chiqarish  jarayonida  to‘liq  iste’mol  qilinadigan,  o‘z  qiymatini  yaratilgan  mahsu-
lotga to‘liq o‘tkazadigan va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotadigan qismi. 
Asosiy  kapital  -  unumli  kapitalning  ishlab  chiqarish  (xizmat  ko‘rsatish) 
jarayonida  bir  qator  doiraviy  aylanishlar  davomida  qatnashib,  o‘zining  qiymatini 
tayyorlanayotgan  mahsulotga  (xizmatga)  bo‘lib-bo‘lib  o‘tkazib  boradigan  va 
ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydigan qismi. 
Amortizatsiya  normasi  -  amortizatsiya  ajratmalari  yillik  summasining  asosiy 
kapital qiymatiga nisbatining foizdagi ifodasi.