Samarqand davlat universiteti «tasdiqlayman»

O‘zbek tili leksikasining tarixiy taraqqiyoti. O‘z va o‘zlashgan qatlam. (2 
soat). 
O‘zbek leksikologiyasining o‘rganilish tarixi. HO‘AT leksikasi va uning tarixiy – 
etimologik qatlamlari.Lug‘aviy sath asosiy birligi-leksema. Leksema va uning UMIS 
sifatida zotiy (substansial) tabiati, ifoda va mazmun tomonlari, boshqa lisoniy birliklar 
bilan munosabati. Leksik ma’no (sistema) tushunchasi, uning tarkibiy qismlari (atash, 
ifoda va vazifa sistemalari).
O‘zbek tili leksikasining tarixiy etimologik qatlamlari: umumturkiy so‘zlar, 
o‘zbekcha so‘zlar. O‘zlashma so‘zlar: arab tilidan o‘zlashgan so‘zlar, fors-tojik tilidan 
o‘zlashgan so‘zlar, ruscha-baynalmilal so‘zlar. 
So‘z o‘zlashtirish. So‘z o‘zlashtirish yo‘llari: jonli so‘zlashuv orqali va bosma 
manbalar orqali o‘zlashtirish. So‘z o‘zlashtirish usullari: o‘zicha olish, kal’kalab olish, 
to‘liq kalka va yarim kalka. 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: 
dialogik yondashuv, blis, muammoli ta’lim, 
blis, aqliy hujum, munozara, suhbat. 
Adabiyotlar: [A4] [A6][A7] [A10][A17] [Q27][Q30] [Q38] [A20] 
Qo‘llanilishi chegaralanmagan va chegaralangan leksika
. 
(2 soat). 
Leksemlarning ishlatilish doirasi. Ishlatilish doirasi chegaralanmagan leksemalar. 
Ishlatilish doirasi chegaralangan leksemalar: dialektizmlar, kasb-hunar leksemasi, 
jargonlar, vulgarizmlar. 
O‘zbek tili leksikasida eskirish va yangilanish jarayonlari. Leksik istorizmlar. 
Leksik arxaizmlar: arxaizm-leksema, arxaizm-semema, leksik-fonetik arxaizm. Leksik 
neologizm: individual nutq neologizmi, umumtil neologizmi, neologizm-leksema, 
neologizm-semema. 
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: 
dialogik yondashuv, blis, muammoli ta’lim, 
blis, aqliy hujum, munozara, suhbat. 
Adabiyotlar: [A4] [A6][A7] [A10][A17] [Q27][Q30] [Q38] [A20]