Samarqand davlat universiteti tarmoq texnologiyalari

ma’lumotlar almashinuvining apparat ta’minoti 
Reja: 
1.
 
Tarmoq – maqsad va vazifalari. 
2.
 
Ma’lumotlarni qayta ishlash tizimlari. 
3.
 
Ma’lumotlarni uzatish. Tarmoqlar turi. 
 
 
Tarmoq – maqsad va vazifalari. 
Apparaturalarni va dasturlash vositalarni 
takomillashtirish shunday bir darajaga yettiki, oddiy tarmoqni o’rnatish va eksplu-
atatsiya qilish amalida har qanday ozmi ko’pmi savodi bo’lgan foydalanuvchini 
qo’lidan keladigan bo’lib qoldi. Oxirgi Eng ko’p tarqalgangan operatsion Windows 
sistemalari esa yetarli rivojlangan tarmoqli vositalarga esa, shu tufayli Maxsus 
tarmoqli dasturlarni ta‘minlash xech majbur emas. Avval faqat maxsus o’qitilgan 
professionallarni qo’lidan keladigan bo’lsa, Endi har qanday foydalanuvchi oson 
bajarishi mumkin.
Lokal hisoblovchi tarmoq (LHT) bu kabel yoki (angl. Wireless-simsiz) orqali 
maxsus komponentlar yordamida Apparatli va dasturli ta‘minlashda PK va atro-
fdagi qurilmalarni birlashtirish.
LHT ning oddiy formasi ikkita PK. Ular o’zaro tarmoqli kabel (yoki radio) 
orqali bir birovi Bilan bog’langan bo’lib, o’zining resurslaridan birga foydalanish 
mumkin (ma‘lumotlar, xotira, printer, faks, skanner, dasturlar, model va h. k.).
LHT ga birlashtirilgani yaqqolik ishchi o’rinlariga qaraganda kompyuterlarni 
afzalligi quyidagicha: 

Dasturlar 
va 
malumotlarni 
markaziy 
boshqarilishi 
(dasturga 
markazlashtirish). 

Ma‘lumotlar fondini birgalikda foydalanish (dolzab ma‘lumotlarni). 

Ma‘lumotlarni Yuqori darajada himoyalash va saqlash.

Ko’paygan unumdorlik (masalan, ancha tez kommunikatsiya). 

Resurslardan birgalikda foydalanish, xarajatlarni kamaytirish (atrofdagi). 
Ma‘lumotlarni, printerlarni va boshqa qurilmalarni birgalikda ishlatish, 
shuningdek ma‘lumotlar va xabarlar bilan almashishni tarmoqli rejim deb ataladi. 
Kompyuter tarmogi – bu ikkita yoki undan ko’proq kompyuterlarning va boshqa 
qurilmalarning (konsentratorlar, printerlar va h.k) bir biriga kabellar bilan ulanishi-
dan hosil bo’ladigan tarmoqdir. Tarmoq qurilmari kompyuterlarning bir - biri bilan 
ma‘lumot almashishiga yordam berishi uchun kerak bo’ladigan qurilmalardir.