Samarqand davlat universiteti tarix fakulteti

9. sivilizatsiya – (lotincha civiles - fuqaro jamiyati, harbiylarsiz va cherkovlarsiz hayot) – jamiyat erishgan moddiy va ma’naviy darajasi
10. Formallashtirish (loticha forma – tuzilish, tashqi qiyofasi)
11. Aksioma – (yunoncha – axsioma – so‘zsiz qabul qilingan qoida, ilk asos) – shartsiz silliogistik hukm-muhokamaning asosiy tamoyili
12. Avtokratiya – (yunoncha – autos – o‘zim va crest – hokimiyat so‘zlari birikmasidan tashkil topgan)
13. Agressiya (lotincha – aggredio – hujum qilmoq ma’nosini anglatadi)
14. Adaptatsiya – moslashmoq, o‘rnashmoq
15. Sinoptika – (yunoncha – semeiotike, ya’ni belgilash, tasvirlash yoki ifodalash)
16. Renessans (fransuzcha – renssanel - uyg‘onish) – qadimiy mumtoz yunon madaniyati, fani, falsafasining tiklanishini ifodalaydi – antik davrga xos hayotni his etishga yaqin, lekin o‘rta asrlardagi kabi moddiy hayotni gunoh deb hisoblab, undan voz kechishi inkor etilishi, yangicha hissiyotlarni hayot nashidasini sezishning paydo bo‘lishi demakdir
17. Bilish nazariyasi – inson bilimlarining kelib chiqishi, uning xususiyatlari va qonuniyatlari hamda uslublari haqidagi falsafiy ta’limot
18. Bilish usuli – emperik va aqliy uslublardan qaysi birining ustivorligi muammosi ilmlarni emperizm (BEKON) va ratsionalizm (R.Dekart) yo‘nalishlarga burib yuboradi
19. Biosfera – (yunoncha bios – hayot va sphaira – shar – hayotni qamrab olgan yer qobig‘i)
20. Volyunterizm – (lotincha –yotutas – iroda, irodali) borliqning eng oliy ko‘rinishi, tamoyili deb qarovchi falsafiy oqim