Samarqand davlat universiteti tarix fakulteti umumiy tarix kafedrasi

Ishtirokchi davlatlarning maqsadlari va ulardagi o'zaro farqlar. 

Dunyo siyodiy ekspertlari fikricha eng kuchli siyosiy birlashma SHHT ekan. 

Bu qatnashchilar orasida Rossiya va Xitoyning ahamiyati keskin farq qiladi. Xitoy 

tashkilotning  eng  katta  iqtisodiy  bozori  vazifasini  o'tab  beradi  va  terrorizmga 

qarshi eng ahamiyatli davlat hisoblanadi. Rossiya esa o'z siyosiy rejalaridagi "uch 

yomonlik":terrorizm,ekstremizm  va  separatizmga  qarshi  kurashuvchi  kuchli 

mamlakat  hisoblanadi.Shu  bilan  birgalikda  Rossiya  Osiyo  bozorlarida  Xitoyning 

asosiy  raqobatchisi  ham  hisoblanadi.Xitoy  ham  o'z  hududidagi  terrorizmlarni 

(masalan  uyg'urlarga  qarshi)  bartaraf  etish  uchun  ruslardan  yordam  olib 

turishadi.Shuning uchun ham Xitoy xalqaro maydonda o'zining tarixiy chegaralari 

masalasini  qo'yadi.Natijada  Tayvanni  o'z  tasarrufida  saqlab  qolish  uchun  AQSH 

ning  qarshiligini  ham  inobatga  olmadi.Xitoy  o'z  davlati  tarkibidagi  mayda 

davlatlarning mustaqillikka erishishiga mutlaqo qarshi bo'lib turibdi. 

Moskvadagi  konferensiyada  esa  Rossiya  o'zaro  iqtisodiy  erkinlik  g'oyasini 

ilgari surib chiqdi. Pekindagi yig'ilishda esa SHHT mamlakatlari hududlarida erkin 

transport yo'llarini tashkil etish ko'rib chiqilgan. Agarda bu reja amalga oshsa xitoy 

tovarlari  zudlik  bilan  butun  Osiyo  qit'asiga  tarqalib  ketadi  va  Xitoy  iqtisodiyoti 

bundandan yuqoriroq natijani ko'rsatadi.