Samarqand davlat universiteti sh. Q. Yuldashev, D. Q. Usmanova, L. N. Xalikova

Jadval 6.1.
Farqlar savdo texnik B2C dan B2B
Qaror qabul qilish
tezligi
Soatlar / kun
Oylar / yillar
Model
B2C
B2B
Qaror qabul 
qiluvchilar soni 
Faqat, 
2 kishigacha 
Jamoa asosda 
2 kishidan 
ko'proq 
Qaror qabul qilishda 
hissiyotlarning roli 
Yuqori 
Kam 
Murojaatlar soni 
Katta 
Yagona 
Xaridorning roli 
Minimal 
Hal qiluvchi 
 
Jadval 6.2.
B2C marketingidan B2B farqlari 
B2C
B2B
Mahsulot 
Yakuniy 
Oraliq 
Narxi 
Maxsus taklif, 
foydaliyligi 
Iqtisodiy foyda 
Mahsulot ishlab 
chiqarishni 
rag'batlantirish 
Moda (trend) 
Texnologiya 
Motivatsiya 
Shahsga
yo’naltirilgan 
Jamoaga 
yo’naltirilgan 

---

66 
Sotib olish to'g'risida 
qaror 
Tuyg'ular 
Mantiq 
Savdo 
Ulgurji 
Maqsadli 
Mahsulotni reklama 
qilish 
Reklama 
PR + shaxsiy 
savdo 
Misol
. Oziq-ovqat do'konlari yoki ho’jalik molar do'konlari B2C 
toifasiga kiradi. Ular odamlar shaxsiy foydalanish uchun mo’jallangan 
mahsulotlarni sotuvga qo’yadi. Bu, uy yoki maishiy ehtiyoj mollarni 
sotish bilan shug'ullanadigan internet-do’konlarga tegishli. 
B2C modeli amalga oshirish imkoniyatlari
1. 
Web-vitrinalar - 
nisbatan arzon va mahsulotlar katalogini taqdim 
etadigan saytlar.Web-vitrinalar funktsiyalariga mollarga buyurtma 
berish va to’lov varaqani taqdim etish. Biroq, buyurtmalarni qayta 
ishlash bir kishi - savdo bo'yicha menejer tomonidan amalga 
oshiriladi. Uning vazifalariga omborxona bilan aloqada bo’lish, mol 
yetkazib berish, sotib olish to'lovi, bozor tadqiqot, reklama va marketing 
faoliyatini oli borish, tahliliy ishlarni tashkil etish kiradi. Shunday qilib,
sotuv jarayonini ichki biznes-jarayonlari bilan birlashtirish menejer 
tomonidan eskicha yo’l bilan amalga oshiriladi.
2.Internet-do’kon 
yordamida savdo-sotiqni olib boradigan 
tashkilotbutun jarayonini nazorat olib bora oladi va operatsion
xarajatlarini kamaytiroladi. Internet do'konni bilan taqqoslaganda odatiy 
do'konni yaratish qimmatroq, ammo to'g'ri tashkil qilingan holda, bu 
xarajatlar tezroq qoplanadi. Mijozlar talablari ilovalar server bilan qayta 
ishlanadi, keyin ma’lumotlar bazasi va electron to’lov tizimi bilan 
bog’lanadi.Texnik jihatdan, Internet-do'kon - bu web-vitrina va elektron 
savdo tizimining (front - office и back - office) majmuasi. Ushbu tizim 
kiruvchi buyurtmalarni avtomatik ravishda qayta ishlashni amalga 
oshiradi (omborga zahira qilish, to'lovlarni to'lash va etkazib berishni 
nazorat qilish va boshqalar).
Web-vitrinaga qaraganda Internet – do’konda menejer faqat tizim 
ishini 
nazorat 
qiladi. Internet 
do'kon avtomatik rejimida 
ishlash 
mumkin.
3. 
Internet Savdo tizimi 
(IST), internet do’konga qaraganda tijorat 
tsiklning yuqori darajadagi avtomatlashtirish bilan tavsiflanadi.