Samarqand davlat universiteti o. E. Toshmurodov, B. B. Kipchakov, A. T. Umarov kurash turlari va uni

MUNDARIJA 
Kirish........................................................................................................3 
I BOB. MILIY KURASHNING RIVOJLANISH TARIXI.....................5 
1.1. Milliy kurashning rivojlanish bosqichlari qisqa satrlarda................10 
1.2. Mustaqillik yillarida kurashning riojlanishi.....................................13 
1.3. Kurash Xalqaro Assotsiatsiyasining prezidentlari...........................16 
1.4. Milliy kurashni dunyoda ommaviylashuvi......................................18 
1.5. Milliy kurashni butun dunyoda rivojlantirish va ommaviylashtirish 
maqsadida 
amalga 
oshirilgan 
muhim 
uchrashuvlar 
hamda 
muzokoralar............................................................................................19 
1.6. Milliy kurush bo‘yicha o‘tkazilgan jahon chempionatlari va ularning 
natijalari..................................................................................................23 
II BOB. MILLIY KURASHDA O‘QITISH USLUBIYATI..................41 
2.1. Milliy kurashda o‘qitishning maqsad va vazifalar...........................41 
2.2. Milliy kurashda o‘qitish tamoyillari................................................42 
2.3. Milliy kurashda o‘qitish uslublari....................................................44 
2.4. Milliy kurashda o‘qitish bosqichlari................................................46 
2.4.1. Milliy kurashda dastlabki o‘rganish bosqichi...............................46 
2.4.2. Milliy kurashda qismlarga bo‘lib o‘rgatish bosqichi....................47 
2.4.3. Milliy kurashda mustahkamlash va keyingi takomillashtirish 
bosqichi...................................................................................................47 
2.5. 
Milliy 
kurash 
darslarini 
(mashg‘ulotlarini) 
o‘tkazish 
uslubiyati.................................................................................................48 
III BOB. MILLIY KURASH MASHG‘ULOTI USLUBIYATI 
ASOSLARI…………………………………………………………….52 
3.1. Milliy kurashning o‘ziga xos xususiyatlari......................................52 
3.2. Milliy kurash mashg‘uloti maqsadi va vazifalari............................53 
3.3. Milliy kurash mashg‘uloti vositalari................................................54 
3.4. Milliy kurash mashg‘uloti uslublari.................................................57 
IV BOB.KURASHCHILARNING JISMONIY TAYYORGARLIGI...60 
4.1. Kurashchining kuchi va uni rivojlantirish uslubiyati.......................62 
4.2. Kurashchining tezkorligi va uni rivojlantirish uslubiyati................65 
4.3. Kurashchining chidamliligi va uni rivojlantirish uslubiyati............67 
4.4. Kurashchining chaqqonligi va uni rivojlantirish uslubiyati.............70 

---

228 
4.5. Kurashchining egiluvchanligi va uni rivojlantirish uslubiyati.........72 
V BOB. KURASHCHILARNING TEXNIK TAYYORGARLIGI.......74 
5.1. Mashg‘ulot jarayonida kurashchilarning texnik tayyorgarligi.........74 
5.2. Texnik harakatlarni amalga oshirishning umumiy asoslari.............76 
5.3. Kurashchilarning texnik mahoratini oshirish yo‘llari......................78 
VI BOB. KURASHCHILARNING TAKTIK TAYYORGARLIGI......82 
6.1. Kurashchilarning taktik tayyorgarligining maqsadi va vazifalari…82 
6.2. Kurashchilar hujum harakatlarini tayyorlash taktikasi....................85 
6.3. Kurashchilar belashuvini tuzish taktikasi........................................87 
6.4. Kurashchilarning musobaqalarda qatnashish taktikasi....................94 
VII 
BOB. 
KURASHCHILARNING 
TEXNIK, 
TAKTIK 
TAYYORGARLIGI BIRLIGI VA USULLARGA O‘RGANISH 
USLUBIYATI…………………………………………………………97 
7.1. Umumiy qoidalar.............................................................................97 
7.2. Usul tizimlari va texnik harakatlar tasnifi........................................98 
7.3. Kurash usullaridagi tayyorlovchi hamda asosiy bo‘limlar va 
guruhlarga o‘tishdagi izchillik................................................................98 
7.4. Kurashdagi taktik harakatlar tasnifi va mazmuni..........................102 
7.5. Asosiy taktik harakatlar.................................................................104 
VIII 
BOB. 
MILLIY 
KURASHCHILARNING 
RUHIY 
TAYYORGARLIGI………………………………………………….106 
8.1. Milliy kurash bilan shug‘ullanuvchilarning umumiy ruhiy 
tayyorgarligi…………………………………………………………..106 
8.2. Milliy kurashchilarning musobaqaoldi ruhiy tayyorgarligi...........113 
8.3. Milliy kurashchilarning ruhiy tayorgarligi va texnik - taktik 
mahorati birligi.....................................................................................114 
IX BOB. MILLIY KURASHDAN MUSOBAQALARNI TASHKIL 
QILISH VA O‘TKAZISH QOIDALARI.............................................120 
9.1. Milliy kurashdan musobaqa nizomi...............................................120 
9.2. Milliy kurashdan musobaqa turlari................................................121 
9.3. Hakamlar hay’ati tarkibi va ularning vazifalari.............................122 
9.4. Kurash qoidasidan tashqari favqulotda vaziyatlar.........................127 
9.5. Hakamlar va kurashchilar formasi (kiyimi)...................................127 
9.6. Kurashchilar gigiyenasi.................................................................129 

---

229 
9.7. Kurash gilami va uninig o‘lchamlari.............................................129 
9.8. Milliy kurash musobaqalari o‘tkazilganda kerak bo‘ladigan asbob-
uskunalar...............................................................................................131 
9.9. Olishuvning boshlanishi va tugashi...............................................131 
9.10. Jamoa rahbarlari, murabbiylari va vakillari …………………...132 
9.11. Kurashchilar vaznlarini aniqlash tartibi………………..……….133 
9.12. Kurashchilarning yosh va vazn toifalari………………………..134 
9.13. Olishuv vaqti………………………………………………....…135 
9.14. Musobaqaga qatnashish uchun kurashchilardan talablar……….135 
9.15. Qatnashuvchilar majburiyati……………………………………136 
9.16 Milliy kurashning umumiy qoidalari……………………………136 
9.17. Milliy kurash musobaqalarida ishlatiladigan iboralar va 
ishoralar………………………………………………………………137 
9.18. Milliy kurashda olishuv natijalari………………………………142 
9.19. Milliy kurashda taqiqlangan xatti-harakatlar …………………...142 
9.20. Tablodagi baholar………………………………………………142 
9.21. Milliy kurashdan musobaqa o‘tkazish tartibi………… ……….143 
X BOB. KURASH MASHG‘ULOTLARIDA SHIKASTLANISHNING 
OLDINI OLISH....................................................... ............................144 
10.1.Bino va jihozlar inspeksiyasi (tekshirish) ....................................144 
10.2. Kurashchilar xavfsizligini ta’minlash..........................................145 
10.3. Shikastlanishda atrof muhit sharoitlarining tasiri........................146 
XI BOB. KURASH MASHG‘ULOTLARIDA O‘Z-O‘ZINI HIMOYA 
QILISH MASHQLARI...................................................... ..................149 
11.1. Milliy kurash mashg‘ulotlarida o‘z-o‘zini himoya qilish 
mashqlari...............................................................................................149 
11.1.1. Orqaga yiqilish...................................................... ...................150 
11.1.2. Yon tomonga yiqilish...................................................... .........150 
11.1.3. Oldinga yiqilish...................................................... ..................152 
XII. BOB MILLIY KURASHNING MUAYYAN TURI TEXNIKASI 
VA QOIDALARINI O‘RGATISH.......................................................153 
12.1 Supurma usullari texnikasi va usulga qarshi usullarni o‘rgatish...153 
12.1.1 Oldindan supurib tashlashlar.....................................................153 
12.1.2 Qadam bilan hamoxang yon tomondan supurib tashlash..........154 

---

230 
12.1.3