Samarqand davlat universiteti jismoniy madaniyat fakulteti sport turlarini o

Masofa bo’ylab Yugurish va marraga kelish texnikasiga o’rgatish
Yurish va yugurish mashqlarini ortiqcha qiynalib bajarish juda katta ahamiyatga ega. Maksimal kuchlanish kerak bo‘lganda ham biron daqiqa ishlamay turishi kerak, muskullarni o‘sha daqiqa bo‘shashtira bilish kerak. Yurish va yugurish tezkor, chidamli, kuchli bo‘lish yuqori natijalar ko‘rsatishda ahamiyati katta. Muskullar ortiqcha kuchlanishdan holi bo‘lishi harakatlarni tejamli bajarish imkonini beradi. Bu o‘rta, o’zoq, o‘ta o’zoq masofalarga, yuguruvchilar va tez yuruvchilar uchun ayniqsa muhimdir. Harakatlarni tejamli bajarish – yuqori ish qobiliyatini o’zoq vaqt saqlab qolishdir. SHuning bilan birga, maksimal kuchlanish vaqtida harakatlarini ratsional bajarish, sportchiga mashqlarni bajarish imkonini beradi.


Sportcha yurish va yugurish texnikasini xususiyati (stil).

Sportcha yurish oddiy yurish ga nisbatan ancha qiyindir. U tezkorligi, oyoqlarni erga to‘g‘ri qo‘yish bilan, ana shu holatni vertikal holatgacha turishi va qadamlarni uzunligi bilan farq qiladi.

Sportcha Yurish ni asosiy xarakteri quyidagicha:
a) Harakatni yuqori tezligi. Yuqori malakali sportchi 20 km li masofani soatiga 15 km tezlikda yuradi, bu oddiy yurish dan 3 marotaba ko‘pdir.
b) Qadam harakatini tezligi. Sportcha yuruvchi har minutda 210-220 qadam musobaqa qoidasini bo’zmasdan bajarish lozim. Har bir qadam harakatiga 0,285-0,333 daqiqa sarflaydi.
v) Qadamlarni uzunligi 110 sm ayrim yuruvchilarda 115-120 sm ni tashkil etadi.
g) Tayanch oyoqni vertikal holatgacha to‘g‘ri ushlash.
d) Tos harakati.
e) Qo‘llarni bukilgan holda yurish yo‘nalishiga qarab harakati.
Yugurishda ham harakat kengligi va tezligi kattaroq. Bu yugurish tezligiga bog‘liq: Qisqa masofaga yugurishda harakat kengligi va tezligi eng katta, o‘ta o’zoq masofalarda esa eng kichik bo‘ladi.
Sportcha Yurish da ikki qadam sikli va tayanch holatlari.

Yurish vaqtidagi qadamlar va ularga bog‘liq bo‘lgan qo‘l va gavda harakatlari to‘xtovsiz bir xilda takrorlanishiga sikl harakati deyiladi. Qo‘sh qadam (o‘ng oyoq bir qadam va chap oyoqda bir qadam) bir siklni tashkil etadi.

Yurib ketayotgan sportchi harakati bir sikli davomida erga bir oyog‘ida tayangan payti (bir tayanch) ham yoki ikkala oyog‘ida tayangan payti (ikki tanyanch) holat deyiladi.
Qo‘sh qadam davomida har qaysi oyoq bir gal tana uchun tayanch (tayanch oyoq) bo‘lib xizmat qilsa, bir gal silkinib oldinga o‘tadi (silkinch oyoq).
Oyoq harakatining har davri ikki fazadan iborat. Tayanch davri oldinda tayanch fazasidan va orqa tayanch (turtish) fazasidan iborat.

Oyoq harakatlari siklida fazalar tartibi quyidagichadir: