Samarqand davlat universiteti isoqjon negmatov ijtimoiy ishning etik-professional qadriyatlari

Mas’uliyat va profilaktik e’tibor. Ijtimoiy ishchi mijozning o‘ziga xos muammolarini hal qilish bilan shug‘ullanib, o‘z faoliyati natijalari, ijtimoiy yordamning sifati va samaradorligi, o‘z vaqtida va samaradorligi va uning oqibatlari uchun shaxsiy javobgarlikni o‘z zimmasiga oladi. Ijtimoiy ishchi ham o‘z faoliyati natijalari uchun jamiyat oldida javobgardir. U nafaqat o‘z mijozi va uning ijtimoiy muhitidagi munosabatlarni uyg‘unlashtirish uchun, balki ushbu shaxsning bir qator obyektiv yoki subyektiv sabablarga ko‘ra pasaygan ijtimoiy holatini tiklash, yaxshilash, uning faol shaxsiy va ijtimoiy hayotini tiklashga yordam berish uchun mo‘ljallangan.
“Ijtimoiy ishchi ham o‘zi, ham oilasi oldida javobgardir. Uning mijozlarining ko‘plab muammolarini hal qilishda doimiy ishtirok etishi, ular bilan muammolari, ehtiyojlari, fojialari, baxtsizliklari bilan yashash obyektiv ravishda “charchashga”, hissiy sezgirlik chegarasining pasayishiga, hamdardlikning susayishiga va kinikizmning rivojlanishiga olib keladi. Har bir ijtimoiy xodim o‘zini ham shaxsiy manfaatlari, ham mijozlari manfaatlari uchun himoya qila olishi shart”⁴⁰³.
Ijtimoiy ishchilar ham o‘z kasbi uchun mas’uldir, uning obro‘sini, jamiyatdagi ijtimoiy mavqeyini, jamiyatning har xil turlari va turlaridagi shaxslararo va guruhlararo aloqalardagi ahamiyatini oshiradi, uning yoshlar uchun jozibadorligini ta’minlaydi va yosh mutaxassislarni ijtimoiy ishchi kasbiga qo‘shadi.
Shu bilan birga, jamiyat, mijoz va ijtimoiy ishchi o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar sharoitida bunday o‘zaro ta’sir natijalari uchun barcha javobgarlik faqat ijtimoiy ishchiga yuklanishi mumkin emasligini hisobga olish muhimdir. Mijoz bilan birgalikdagi harakatlarning uzoq muddatli natijalari va ularning oqibatlari uchun faqat ijtimoiy ishchidan va shaxsiy javobgarlikni kutish asossiz: muammo hal etilgach, mijoz bilan aloqa yo‘qolishi mumkin; mijoz o‘zining dolzarb muammolarini hal qilish uchun ijtimoiy ishchi bilan birgalikdagi faoliyat natijalaridan mustaqil ravishda foydalanish huquqiga ega; natija ushbu muammolarning mohiyatiga va mijozning axloqiy xususiyatiga bog‘liq va boshqacha bo‘lishi mumkin.
O‘zining professional vazifalarini yomon bajargan taqdirda, mutaxassis nafaqat mijozga zarar etkazishi va ijtimoiy xizmatning obro‘siga putur etkazishi, balki mijozning qiyin hayotiy holatini qaytarishi va shu bilan o‘z ishini ikki baravar oshirishi mumkin. Shu sababli, ijtimoiy ish mutaxassisi muammoli vaziyatni hal etishga to‘liq javobgarlik va oqibatlari to‘g‘risida xabardorlik bilan yondashishi, shuningdek, mijoz uchun profil’’aktika choralarini ko‘rishi kerak.