Samarqand davlat universiteti geografiya va ekologiya fakulteti ekologiya va hayot faoliyati xavfsizligi

Ugom Chotqol tabiiy Milliy davlat bog'i 1990 yilda O'zbekiston Respublikasi fanlar Akademiyasi, Zoologiya va Botanika instituti bilan birgalikda Ugom-Chotqol tabiiy milliy davlat bog'i tashkil etildi. Ugom-Chotqol davlat tabiiy Milliy bog'i Toshkent viloyatida 574000 gektar maydonni ega1\aydi. Bog'dan 3 yirik daryo oqib o'tadi ular: G'arbiy Tyan-Shan-Ko'ksuv, Pskem va Chotqol bo'lib, ulaming suvi Chorvoq suv omboriga quyiladi. Bu yerda harorat o'ta yuqori emas. Qish oylarida o'rtacha harorat _6_9° ni tashkil etgan. Yozda esa harorat +12+220 S gacha ko'tariladi. Chunki aytish kerakki, Pskem daryosi to'liq O'zbekiston hududidan oqib o'tadi. U 2 ta baland tog' daryolari Oyganing va Maydontol qo'shishidan hosil bo'lib, ulaming manbai qor va muzlar yerishidan hosil bo'lgan suvdir. Maydontol tizmasining yuqorisida G'arbiy Tyan-shanning eng yirik muzliklarining yerishishidan hosil bo'lgan suvdir. Ushbu qO'rsatkichlar havoning past haroratda bo'lishi hamda mintaqada ko'plab yog'ingarchiliklar bo'lishini ta'minlaydi. Yog'ingarchilikning yillik yig'indichi 680-980 mm o'rtacha esa 780 mmni tashkil qiladi. Bog'ning o'simlik dunyosidalOOO dan oshiq tur mavjud bo'lib, ulaming orasida faqat shu yerga xos ko'p o'simliklar uchraydi, ular faqat shu bog' hududidagina o'sadi. Ma'lum va mashhur bo'lgan kamyob o'si!Ulik turlaridan lolalaming, piyozlarning, astragal, cho'l piyozguli, sovungul, hamisha ko'karib turuvchi kopman butasi va boshqalami aytish mumkin. Bog'da o'sadigan o'simliklaming bir qanchasi dorivor hisoblanadi: na'matak, dala choy, tog' rayxon, oq qaldirrnoq, zubturm, ilonboshi, bo'znoch. Quruqlikda yashovchi umurtqalilarning hayvonat dunyosi 4 ta sinfda mujassam bo'igan va 275 turini o'z ichiga oladi, shu jumladan suvda va qurqlikda yashovchilar 2 tur, sudralib yuruvchilar 18 tur, qushlar 207 tur, sutemizuvchilar 48 tao Hayvonot dunyosining o'ziga hosligini O'zbekistondagi umumiy hayvonot dunyosiga nisbatan baxolanganda quruqlikda yashovchi umirtqalilar 15 % ni, sudralib yuruvchilarl,3%, qushlar, 12,5 %, sutemizuvchilar 2% ni tashkil qiladi. Bog' hududida O'zbekiston Fanlar akademiyasining Botanika ilmiy ishlab chiqarish markazi va Zoologiya instituti tomonidan doimiy ihniy tekshirish ishlari olib boriladi, 2000-2006 yillar davomida Jahonbanki, Global ekologiya fondi va TASIS-Xalqaro fondi doirasida: «G'arbiy Tyan-Shan bioxilma-xilligining saqlashning chegaralararo loyihasi ishlar olib borildi.