Samarqand davlat universiteti geografiya va ekologiya fakulteti ekologiya va hayot faoliyati xavfsizligi

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O`RTA-MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI

SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI

GEOGRAFIYA VA EKOLOGIYA FAKULTETI

EKOLOGIYA VA HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI

KAFEDRASI

Qayd raqami: №______________ 2021 у «____»________

“TASDIQLAYMAN” Samarqand davlat universiteti o`quv ishlari bo`yicha prorektori: __________ prof. А.Soliyev “___”_________2021-yil

Bilim sohasi:	600000 – Xizmatlar
Ta’lim sohasi: Ta’lim yo’nalishi:	630000 – atrof muhit muhofazasi 5630100 – Ekologiya va atrof-muhit muhofazasi (fan va ta’lim)

«EKOLOGIYA ASOSLARI»

fanidan

O’QUV - USLUBIY MAJMUA

(Moodle tizimi rejasi asosida)

Fakultet dekani: dots.A.X.Ravshanov

Kafedra mudiri: prof. E.E.Qobilov

Tuzuvchi: ass.A.N.Egamqulov

SAMARQAND – 2021

MUNDARIJA:

Sillabus……………………………………………………………………
O`tilayotgan fanning asosiy nazariy materiali……………………………
Glossariy…………………………………………………………………
Foydalanilgan adabiyotlarning elektron shakli…………………………
Mavzular bo`yicha taqdimotlar, mustaqil ta`lim uchun materillar………
Laboratoriya (amaliy yoki seminar mashg`ulotlari materiallari) ………
Qo’shimcha materiallar (videolar, keys-stadilar va boshqalar) ………

MODUL / FAN SILLABUSI Geografiya va ekologiya fakulteti 60710400 – Ekologiya va atrof muhit muhofazasi (tarmoqlar va sohalar boʻyicha) ta`lim yo`nalishi

“Tasdiqlayman” SamDU oʻquv ishlari boʻyicha prorektori: ________ A.S.Soleev “__”_______2021 yil M.Oʻ.

Fan nomi:	Ekologiya asoslari
Fan turi:	Majburiy
Fan kodi:	EKO102
Yil:	1
Semestr:	2
Ta`lim shakli:	Kunduzgi
Mashg`ulotlar shakli va semestrga ajratilgan soatlar:	150
Ma`ruza	24
Amaliy mashg`ulotlar	-
Laboratoriya mashg`ulotlari	36
Seminar	-
Mustaqil ta`lim	90
Kredit miqdori:	5
Baholash shakli:	Imtihon
Fan tili:	O`zbek

Fanning maqsadi (FM)
FM1	Fanni o`qitishning maqsadi – tashqi muhit omillarning tirik organizmlarga ta`siri, jamoada organizmlarning va ularning tashqi muhit bilan o`zaro munosabatlarning umumiy qonuniyatlari to`g`risida, organizmlarning soni, jamoalar tuzilishi va dinamikasi, ekosistemalar hayotini belgilovchi qonuniyatlar va prinsiplari to`g`risida bilim berishdir.
FM2	Fan va ta`lim integratsiyasi mazmun mohiyatidan kelib chiqqan holda innovasiyalarni ta`lim tizimiga keng jalb etish, zamonaviy axborot-kommunikasiya tizimidan keng foydalanish.

Fanni oʻzlashtirish uchun zarur boshlangʻich bilimlar
1.	Ekologiya asoslari fani yuzasidan umumiy tasavvur va ma`lum ekologik bilimlar bazasiga ega boʻlishlari kerak.
2.	Ekologiya tabiat va jamiyat bir butunligi, biosferaga antropogen omillarning salbiy ta`siri, tabiatni muhofaza qilish masalalari to`g`risida tushunchalar beriladi. Ekologik havfni oldindan aniqlash va uning oldini olish. yer, suv, havo tozaligini asrash, o`simlik va hayvonlarning yo`qolib ketishiga yo`l qo`ymaslik, barqaror taraqqiyotga erishish asosiy vazifa ekanligi to`g`risida hozirgi zamon bilimlarini beradi. Ekologiyaning rivojlanish bosqichlari, tarixi, O`rta Osiyo va dunyo olimlarining ekologik bilimlarni rivojlantirishdagi roli, ekologik metodlar to`g`risida tegishli tasavvurga ega bo`lishlari lozim.

Ta`lim natijalari (ТN)
	Bilimlar jihatidan:
ТN1	Fanning tushuncha kategoriyalari tizimi va metodologiyasini bilish, bilimlarning asosiy yo`nalishlarini siyosiy tahlil qilish.
ТN2	“Ekologiya asoslari” fanining asosiy bo`limlari hisoblangan yashash muhitlari, omillar ekologiyasi, populyasiyalar ta`limoti, jamoalar (biotsenozlar), biosfera to`g`risidagi ta`limot, tabiatni muhofaza qilishning asosiy qonuniyatlarini har tomonlama chuqur o`rganish, etuk ekolog mutaxassis bo`lish jarayonidagi o`zgarishlarni tahlil qila olish va ulardan xulosalar chiqarish.
ТN3	Bu fanning hozirgi vaqtdagi vazifasi qiyinlashib borayotgan muhitda tiriklikning yashashiga yordam berishdir.
ТN4	“Ekologiya asoslari” kursini o`zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavr: ekologiya fanining asoslarini populyasiya, ekosistema, biosferaning vazifalari, roli va o`rnini mukammal bilishi kerak.
	Ko`nikmalar jihatidan:
ТN5	Ekologik voqea va hodisalar natijalarini qiyosiy taqqoslash orqali ulardan xulosalar chiqarish.
ТN6	Ekosistemalar komponentlarining abiotik va biotik omillar bilan bog`liqligi, undagi ozuqa zanjiri va trofik aloqalarni; ekosistemalar chidamliligi va o`zini qayta tiklash xususiyati xaqida xulosalar chiqarish.
ТN7	Biosfera evolyusiyasi va biosferada modda almashinuvi; flora va fauna turlar tarkibini o`zgarishi, ekosistema barqarorligini ta`minlovchi mexanizmlar; ekosistemadagi jarayonlarni boshqarish imkoniyatlarini; tabiatdan foydalanishning ekologik priniplari; o`simlik va hayvonlarni muhofaza qilish, tabiat muhofazasi bo`yicha tadbirlarni rejalashtira olish va amalga oshirish ko`nikmalariga ega bo`lishi kerak.

Fan mazmuni