Samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti


Mushkin  qoshini  hay’ati  ul  chashmi



Download 0,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/21
Sana18.01.2022
Hajmi0,65 Mb.
#390617
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   21
Bog'liq
umumtalim maktab va litsey adabiyot darslarida ogahiy hayoti va ijodining organilishi

Mushkin  qoshini  hay’ati  ul  chashmi 

jallod ustina, Qatlim uchun nas keltirur, «nun» eltibon «sod» ustuna

». 


Arab alifbosida  «nun»  qoshga,  «sod» ko‘zga o‘xshashligidan  foydalanib,  shoir 

yor go‘zalligining o‘ziga xos tasvirini yaratadi. «Nun»ni «sod»ning ustiga qo‘yilsa 

(ya’ni avval «nun», keyin unga qo‘shib «sod» yozilsa), «nas», ya’ni «hukm» so‘zi 

hosil  bo‘ladi.  Bu  hukm  (nas)ga  ko‘ra  oshiq  qatl  etilishi  kerak.  Chunki  «nun»ga 

o‘xshash  mushk  rangli  qora  qosh  bilan  «sod»ga  o‘xshash  ko‘z  o‘zlarining  yor 

yuzidagi  ko‘rinishi  (hay’ati)  bilan  bu  hukmni  chiqarganlar.  Ogahiygacha  ko‘z-u 

qoshni  mazkur  harflarga  tashbeh  qilish,  chashm  (ko‘z)ni  jallod  deyish  an’anaviy 

tasvir edi. Lekin harflardan so‘z yasab va uni mazmunga, tasvirga tadbiq etish — 

bu  yangilik  edi.  Shoirning  ko‘p  g‘azallarida  mana  shunday  yuksak  badiiyatga 

yo‘g‘rilgan  baytlar  uchraydi.  E’tiborli  jihati  shundaki,  asosan  ishqiy  mavzudagi 

bunday g‘azallar bag‘riga falsafiy, axloqiy, ijtimoiy-siyosiy mazmun ham ustalik bilan 

singdirib  yuboriladi.  Ba’zan  g‘azallarda  yor  timsoli  orqali,  xususan  lirik 

qahramonning unga murojaatida shohga xos xususiyatlar aks etadi. Masalan: 

«Ey shah, 




Download 0,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish