Samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti mumtoz adabiyot tarixi kafedrasi



Download 2,21 Mb.
bet25/121
Sana30.03.2022
Hajmi2,21 Mb.
#519481
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   121
Bog'liq
O'AT majmua 2021-2022 (4)(1)

I. Ta’sisli muqayyyad qofiya - raviydan oldin harakatli bir undosh, undan oldin esa cho‘ziq “o” unlisi (ta’sis) keladigan qofiya. Masalan:
Gar yetar ag‘yordin yuz ming jarohat, ey, ko‘ngul,
Chunki bordur yor uchun bor ayshu rohat, ey ko'ngul. -
(Navodir ush-shabob, 384-g‘azal)
baytida “jarohat” va “rohat” so‘zlari qofiya, “t” harfi - raviy, “o” -ta’sis, “h” undoshi

  • daxil, “a” unlisi - ishbo‘ hisoblanadi.

Ba’zan ta’sisli qofiyada ikki misradagi daxil ikki xil undoshdan iborat bo‘lishi ham mumkin. Masalan:
Ishq ahli go‘ristonida qabrim chu zohir bo‘lg‘usi,
Farhod aning toshin yo‘nub, Majnun mujovir bo‘lg‘usi.
(G‘aroyib us-sig‘ar, 627-g‘azal)
baytida “zohir” va “mujovir” so‘zlari qofiya bo‘lib, daxil ikki xil undoshdan: “h” va “v” undoshlaridan iborat ekanligini kuzatish mumkin.
P. Ta’sisli mutlaq qofiya. Uning bir necha turlari bo‘lib, raviy harfidan keyin keluvchi harflar: vasl, xuruj, mazid va noira bilan bog‘liq holda vujudga keladi (ushbu harflar orasida keluvchi qisqa unlilar: majro va nafoz nomlanishda e’tiborga olinmaydi).

  1. Ta’sis va vaslli mutlaq qofiya - raviydan keyin vasl harfining kelishi orqali hosil qilinadi. Masalan:

Ko'nglumga sho‘r soldi biravning malohati,
Vahkim, ajab tuz o‘ldi yana zaxmim ofati. -
(G‘aroyib us-sig‘ar, 621-g‘azal)
baytida “malohat” va “ofat” so‘zlari qofiya, “t” harfi - raviy, “o” -ta’sis, “h” undoshi

  • daxil, “a” unlisi - ishbo‘, qofiya so‘ngida “i” unlisi vasldir.

  1. Ta ’sis va xurujli mutlaq qofiya - raviydan keyin vasl va xuruj harflarining kelishi orqali hosil qilinadi.

  2. Ta ’sis va mazidli mutlaq qofiya - raviydan keyin vasl, xuruj va mazid harflarining kelishi orqali hosil qilinadi. Masalan:

Qahring o‘lsa, barcha ishimdin malolatdur sanga,
Lutfung o‘lsa, yuz meningdekdin farog‘atdur sanga. - (G‘aroyib us-sig‘ar, 17-g‘azal)
baytida “malolatdur”va “farog‘atdur” so‘zlari qofiya, “t” harfi - raviy, “o” - ta’sis, “l” va “g‘” undoshlari - daxil, “a” unlisi - ishbo‘, “d” - vasl, “u” - xuruj, qofiya so‘ngida kelgan “r” undoshi maziddir.

Download 2,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   121




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish