Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti odam va hayvonlar fiziologiyasi va biokimyosi kafedrasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA

MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
BIOLOGIYA FAKULTETI
ODAM VA HAYVONLAR FIZIOLOGIYASI VA BIOKIMYOSI KAFEDRASI

RO`YXATGA OLINDI № ______________ 2020 у. “____” ________

«TASDIQLAYMAN» Samarqand davlat universiteti o‘quv ishlari bo‘yicha prorektori: ___________ prof. A.Soleyev _______________2020 y.

Bilim sohasi:	100000 – gumanitar soha
Ta’lim sohasi: Ta’lim yo’nalishi:	120000 – gumanitar fanlar 5120500 – PSIXOLOGIYA (2-mutaxassislik)

“OLIY NERV FAOLIYATI FIZIOLOGIYASI VA GIGIYENASI” fanidan

O‘QUV-USLUBIY MAJMUA

Tuzuvchi:

SamDU Biologiya fakulteti, odam va hayvonlar fiziologiyasi va biokimyosi kafedrasi dotsenti B.M.Bozorov

SAMARQAND – 2020

M U N D A R I J A:

1.	SILLABUS (O‘QITUVCHINING ISH DASTURI)………………………..
2.	O‘TILAYOTGAN FANNING ASOSIY NAZARIY MATERIALI ………
3.	FOYDALANILGAN MATERIALNING XORIJIY TILDAGI NUSXASI...
4.	TARQATMA MATERIALLAR, MUSTAQIL TA’LIM UCHUN MATERIALLAR …………………………………………………………..
5.	AMALIY MASHG‘ULOT MATERIALLARI …………………………….
6.	GLOSSARIY ……………………………………………………………….

Fanning o‘quv-uslubiy majmuasi «Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi» fanining fan dasturiga muvofiq ishlab chiqilgan.

Tuzuvchi:

SamDU Biologiya fakulteti, Odam va hayvonlar fiziologiyasi va biokimyosi kafedrasi dotsenti B.M.Bozorov

“Odam va hayvonlar fiziologiyasi va

biokimyosi” kafedrasining mudiri: dots. M.S. Kuziyev
Fakultet o`quv-uslubiy

kengashining raisi: dots. N.A. Allanazarova
Fakultet ilmiy kengashi raisi: dots. X.O. Keldiyorov
O‘quv-uslubiy majmua Biologiya fakultetining ilmiy kengashida ko`rib chiqilgan va foydalanishga tavsiya qilingan (2019 yil 03.07 dagi 10 sonli majlis bayonnomasi).

O`quv-uslubiy boshqarma boshlig`i: dots. B.S. Аliqulov

SILLABUS (O‘QITUVCHINING ISH DASTURI)

Umumiy ma’lumotlar

1	OTM	SamDU	Manzili: Unisersitet xiyoboni, 5
2	Fakultet	Biologiya fakulteti	Manzili: Biologiya fakulteti binosi
3	Kafedra	Odam va hayvonlar fiziologiyasi va biokimyosi	Manzili: Biologiya binosi
4	Bilim va ta’lim sohasi	Bilim sohasi: 100000 – gumanitar soha	Ta’lim sohasi: 120000 – Gumanitar fanlar
5	Ta’lim yo‘nalishi, kurs, guruh	5120500 – Falsafa	3 kurslar
6	Fan (o‘quv soatlari)	Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi	O‘quv soatlari: ma’ruza – 16 soat labor mashg‘. – 18 soat mustaqil ish – 34 soat
7	Kursning davomiyligi	3 – semestr	01.02.2020 – 18.05.2020
8	O‘qituvchi (lavozimi, unvoni, elektron pochta)	Ma’ruza o‘qituvchisi: Bozorov B.	Dotsent Bozorov B.M. [e-mail]
		Labor-ya o‘qituvchisi: Dots. Bozorov B. Ass. Xaydarov S.
9	Dars joyi va vaqti	Ma’ruza	Biologiya binosi, 1 – qavat, 112 – aud.
		lab . Mashg‘ulot	Biokimyo lab., 207-guruh
10	Konsultatsiya joyi va vaqti	Ma’ruza	Biologiya binosi, biokimyo laboratoriyasi, payshanba
		Laboratoriya mashg‘uloti	Biologiya binosi, biokimyo laboratoriyasi, juma
11	Shaxsiy grafik asosida ishlash vaqti	ARM o‘quv zali	Dushanba, chorshanba, shanba kunlari, 17.00 dan 18.00 gacha

Asosiy ma’lumotlar

1	Fanning dolzarbligi va qisqacha mazmuni	Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi fani hozirgi vaqtda jadal sur’atlar bilan rivojlanayotgan biologiya fanlarini va unga bo‘lgan munosabatni ortishi bilan bog‘liqdir. Shu sababdan, OAF hozirgi kunda dunyo ilm fanida yetakchi o‘rinni egallamoqda. Biologik muammolarni kundan- kunga ortib borishi va ularni bartaraf etishda OAF muhim ahamiyatga ega Shu bois mazkur fanni o`rganish tibbiyot va biologiyada dolzarb hisoblanadi.
2	Fanning maqsad va vazifalari	Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi fanini o‘qitishdan maqsad talabalarga hozirgi zamon biologiyasi va chegaradosh fanlar yutuqlariga asoslangan, yangi texnologik jarayonlar yaratish asoslaridan bilim berishdan iboratdir. Hozirgi kunda falsafada ong, tafakkur muammolarini o`rganish dolzarbligini inobatga olsak, bu fan o`sha muammolarni xal etishda etakchi rolni o`ynaydi.
3	Fanning o‘quv rejadagi fanlar bilan aloqasi	Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi fani o’zlashtirishda talabalar biologiyadan: yosh fiziologiyasi, genetika, psixologiya kabi fanlar qonunlari xaqida tushunchaga ega bo’lishlari kerak.
4	El. pochta va boshqa elektron vositalar orqali aloqa tartibi	O‘qituvchi va talaba o‘rtasidagi aloqa elektron pochta orqali ham amalga oshirilishi mumkin. Elektron pochtani ochish vaqti soat 17.00 dan 18.00 gacha. Baholash masalasi elektron pochta yoki telefon orqali muhokama qilinmaydi. Baholash faqat universitet hududida, belgilangan xona va belgilangan vaqtda hamda dars davomida (JN) amalga oshiriladi.
5	Talaba uchun asosiy talablar	universitet ichki Ichki tartib-qoidalariga va kiyinish madaniyatiga rioya qilish; darslarga kechikib kelmaslik uyali telefonni dars uyali telefonlarni darsda va nazoratlar paytida o‘chirib qo‘yish ; darslarga tayyorlan Darslarga to`liq tayyorlanib klish, amaliy va ma`ruza darslarida daftar tutish. chun alohida daftar Berilgan uy vazifasi, mustaqil ish va boshqa topshiriqlarni o‘z vaqtida sifatli bajarish; nazoratlarni b nazorat.

Kirish

Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fani odam fiziologiyasi fanining bir qismi hisoblanib, pedagogika va psihologiya fanlari bilan uzviy bog’liq hisoblanadi. Mazkur fan - tirik organizmda kechayotgan fiziologik jarayonlar va ularni o‘rab turgan muhitda hayot kechirishga moslashishini taminlovchi jarayonlarni o‘rganadigan fan.

Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fani o’z navbatida organizmda va bosh miya yarim sharlari po‘stlog‘ida bajarilayotgan funksiyalar bo‘yicha qonuniyatlarni ochib beradi. Ushbu fan Organizmning mukammal rivojlanishida tashqi muhit omillarining ham aloqadorligi, tabiat va jamiyat o’rtasidagi uzviylikni, organizmlarning to’g’ri rivojlanishi uchun shaxsiy gigiyena qoidalariga to’liq rioya etish zarurligini ham ko’rsatib beradi. Bo’lajak bakalavrlar, bo’lajak yosh avlodni tarbiyalashi ya’ni ularga ta’lim tarbiya berishlari uchun avvalo oliy asab faoliyati fiziologiyasi, yoshga oid fiziologiya, pedagogika va psixologiya fanlarini yaxshi o’zlashtirilgan bo’lishglari kerak bo’ladi. Shu bois muayyan kursni o’qitish bo’lajak yosh mutaxassislarni bilimlarini yanada chuqurlashtirish, ilmiy – tadqiqot ishlarini olib borishda o’z tadqiqotlarini mazmun va mohiyatini kengroq tushuntiriga qaratiladi.

O’quv fanning maqsad va vazifalari

Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fanining asosiy maqsadi bosh miya faoliyatini, uning yarim sharlari fiziologiyasini to`liq o`rganishdan iborat. Oliy asab faoliyati fiziologiyasining vazifasi - tug‘ma xulq-atvor mexanizmlarini va uni o‘rganish jarayonlari bilan o‘zaro hamkorligini aniqlashdan iborat.

Fan bo’yicha talabalarning bilim, malaka va ko’nikmalariga qo’yilgan talablar

Talabalar Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fanini o‘qitishda, oliy asab tizimi va visseral tizimlar a’zolari, hujayra, haqida, ularni turli fiziologik va patologik jarayonlarda qanday o‘zgarishlarga uchrashlari to‘g‘risida bilishlari lozim. Talabalar tomonidan kursni chuqur o‘rganish o‘quv dasturidagi nazariy va amaliy bilimlarni umumlashtira bilishdan iborat.

fanning o’quv rejadagi boshqa fanlar bilan o’zaro bog’liqligi

Ushbu fan odam va hayvonlar fiziologiyasi, yoshga oid fizologiya va psixologiya kabi kabi fanlar bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib, ushbu fanlarning bir bo‘lagi bo‘lib hisoblanadi. Odamning fismoniy shakllanishi, bevosita uning ruxiy shakllanishiga ta’sir qilinishini falsafa, huquq ma’naviyat bo‘limi talabalari inobatga olishlari zarur. Individual, jismoniy va ijtimoiy rivojlanish, jamiyatning ijtimoiy rivojlanishiga ta’sir qilinishining fundamental asoslarini bilish falsafa va huquq-ma’naviyat, milliy g‘oya ta’lim yo‘nalishidagi talabalar uchun zarurdir.

Fanni o’qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar

Talabalarning Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fanini o‘zlashtirishlari uchun o‘qitishning ilg‘or va zamonaviy usullaridan foydalanish, yangi informatsion-pedagogik texnologiyalarni tadbiq qilish muhim ahamiyatga egadir. Fanni o‘zlashtirishda darslik, o‘quv va uslubiy qo‘llanmalar, ma’ruza matnlari, tarqatma materiallar, elektron materiallar, virtual stendlardan foydalaniladi. Fanning o‘qitish turlari dasturda ko‘rsatilgan mavzular ma’ruza, amaliy mashg‘ulotlar shaklida olib boriladi. Shuningdek atroflicha bilim olishni ta’minlash maqsadida talabalarga mustaqil ish mavzulari ham beriladi. Fanni zamonaviy pedagogik uslublar – “Klaster”, “Bumerang”, “Debashlar” tarzida o‘tish ham ko‘zda tutilgandir. Ma’lumotlar ko‘rgazmali o‘quv qurollari, kodoskop, multi-media, mikroskop, total va kesmali preparatlar yordamida olib boriladi. Ma’ruza, amaliy va laboratoriya darslarida mos ravishdagi ilg‘or pedagogik texnologiyalardan foydalaniladi.

“Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi” kursini o`rganishda quyidagi asosiy konseptual yondashuvlardan foydalaniladi:

• 
  Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim;
  
• 
  Tizimli yondashuv;
  
• 
  Faoliyatga yo`naltirilgan yondashuv;
  
• 
  Dialogik yondashuv;
  
• 
  Hamkorlikda ta`limni tashkil etish;
  
• 
  Muammoli ta`lim;
  

Axborotni taqdim etishning zamonaviy vositalari va usullarini qo`llash – yangi kompyuter va axborot texnologiyalarini o`quv jarayonida qo`llash;

O`qitishning usullari va texnikasi –ma`ruza, muammoli ta`lim, kichik guruhlarda ishlash, munozarali dars;

O`qitishni tashkil etish shakllari –dialog, polilog, o`zaro hamkorlikga asoslangan frontal, kollektiv va guruh;

O`qitish vositalari – o`qitishning an`anaviy shakllari (darslik, ma`ruza matni) va yangi axborot texnologiyalari;

Teskari aloqa usullari va vositalari – blits so`rov, joriy, oraliq va yakuniy baholash natijalari asosida tahlil o`tkazish;

Boshqarish usullari va vositalari – auditoriya soatlari va darsdan tashqari mustaqil ishlarning nazoratini vazifalar berish orqali amalga oshirish;

Monitoring va baholash – talabalarning o`quv mashg`ulotlarida egallagan bilimlari natijalari test topshiriqlari, yozma ish variantlari va og`zaki so`rov asosida aniqlanadi va baholanadi.

“Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi” fanidan mashg’ulotlarning mavzular va soatlar bo’yicha taqsimlanishi:

t/r	Mavzular nomi	Ma’ruza	Laboratoriya	Mustaqil ta’lim
1	Kirish. Fanning vazifa va maqsadlari, rivojlanish tarixi	2	2	4
2	Bosh miya katta yarim sharlari po`stlog`i tuzilishi va funksiyalari	2	4	6
3	Reflekslar. Shartli reflekslar va ularning ahamiyati	2	2		4
4	Shartsiz reflekslar va ularning yuzaga kelishi mexanizmlari	2	2		4
5	Tormozlanishlar va ularning organizm uchun ahamiyati	2	2		4
6	Oliy asab faoliyatining turlari	2	2		4
7	Ong, tafakkur, xotira va diqqat	2	2		4
8	Oliy asab faoliyati gigiyenasi	2	2		4
Jami		16	18		34

Asosiy qism: Fanning uslubiy jihatdan uzviy ketma-ketligi

Asosiy qismda (ma’ruza) fanni mavzulari mantiqiy ketma-ketlikda keltiriladi. Har bir mavzuning mohiyati asosiy tushunchalar va tezislar orqali ochib beriladi. Bunda mavzu bo’yicha talabalarga DTS asosida yetkazilishi zarur bo’lgan bilim va ko’nikmalar to’la qamrab olinishi kerak.

Asosiy qism sifatiga qo’yiladigan talab mavzularning dolzarbligi, ularning ish beruvchilar talablari va ishlab chiqarish ehtiyojlariga mosligi, mamlakatimizda bo’layotgan ijtimoiy-siyosiy va demokratik o’zgarishlar, iqtisodiyotni erkinlashtirish, iqtisodiy-huquqiy va boshqa sohalardagi islohatlarning ustuvor masalalarini qamrab olishi hamda fan va texnologiyalarning so’ngti yutuqlari e’tiborga olinishi tavsiya etiladi.

Ma’ruza mashg’ulotlari

Kirish.

Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fanining ahamiyati va vazifalari. Fanning metodologiyasi, boshka fanlar bilan aloqasi. Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fanining rivojlanish tarixi, O’zbekiston olimlarning Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fanining rivojiga qo’shgan hissalari. Oliy asab faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi fanining pedagogika, psixologiya, valeologiya va boshqa fanlar bilan bog’liqligi.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Bingo, blis, ajurali arra, nilufar guli, menyu, algoritm, munozara, o’z-o’zini nazorat.

Adabiyotlar: A1;A4; A7; A10;Q13; Q16 Q19; Q22; .

Bosh miya katta yarim sharlari po`stlog`i tuzilishi va funksiyalari
Bosh miya katta yarim sharlari po`stlog`i tuzilishi va funksiyalari. Struktonikasi, mikroskopik tuzilishi. Miya po`stlog`idagi jarayonlar.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Pog’ona, qadamba-qadam metodi, Venn diagrammasi, T-sxemasi, o’z-o’zini nazorat.

Adabiyotlar: A2;A5; A8; A11;Q14; Q17 Q20;
Reflekslar. Shartli reflekslar va ularning ahamiyati, shartsiz reflekslar.
Reflekslar fiziologiyasi. Shartli va shartsiz reflektorlik. Nerv tizimining ahamiyati va umumiy tuzilishi. Neyron haqida tushuncha. Nerv tolasining xususiyatlari (ko’zgaluvchanlik, o’tkazuvchanlik, refrakterlik, labillik). Sinaps orqali ko’zgalishning o’tishi. Refleks -nerv faoliyatining asosiy shaklidir. Nerv markazlari haqida tushuncha. Nerv markazlarining fiziologik xususiyatlari; ko’zgalish va tormozlanish, taassurotlarni summasiyasi, kislorod tanqisligiga chidamsizlik, irradiasiya, induksiya, A.A.Uxtomskiyning dominanta qonuni.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blis-so’rov, zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, o’z-o’zini nazorat.

Adabiyotlar: A3;A6; A9;Q15; Q18;
Tormozlanishlar va ularning organizm uchun ahamiyati.

Tashqi va ichki tormozlanishlar. Tormozlanishlarning ahamiyati.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Integrativ, munozara, o’z-o’zini nazorat.

Adabiyotlar: A1;A4; A7; A10;Q13; Q16 Q19; Q22; .
Oliy asab faoliyatining turlari.
Pavlov bo`yicha tiplar. Xolerik, sangviniklar, flegmatik, melanxoliklar fiziologiyasi.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Ma’ruza, namoyish etish, savol-javob, “Bumerang”, “Klaster”, “Blis-so’rov”, “Fikrlash xaritasi” “Ajurali arra”, “Veyer”, Charxpalak, B.B.B jadvali, kichik guruhlarda ishlash metodlari.

Adabiyotlar: A1;A4; A7; A10;Q13; Q16 Q19; Q22; .

Ong, tafakkur, xotira va diqqat

Ong muammosi. Falsafiy qarashlar. Tafakkur va xotiraning vujudga kelishi mexanizmlari.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Ma’ruza, namoyish etish, savol-javob, “Bumerang”, “Klaster”, “Blis-so’rov”, “Fikrlash xaritasi” “Ajurali arra”, “Veyer”, Charxpalak, B.B.B jadvali, kichik guruhlarda ishlash metodlari.

Adabiyotlar: A1;A4; A7; A10;Q13; Q16 Q19; Q22; .

Oliy asab faoliyati gigiyenasi
Oliy asab tizimi gigiyenasi. Nevrozlar va ularni oldini olish.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blis-so’rov, zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, o’z-o’zini nazorat.

Adabiyotlar: A3;A6; A9;Q15; Q18;

t/r	Ma’ruza mavzulari	soat
1	Kirish. Fanning vazifa va maqsadlari, rivojlanish tarixi	2
2	Bosh miya katta yarim sharlari po`stlog`i tuzilishi va funksiyalari	2
3	Reflekslar. Shartli reflekslar va ularning ahamiyati	2
4	Shartsiz reflekslar va ularning yuzaga kelishi mexanizmlari	2
5	Tormozlanishlar va ularning organizm uchun ahamiyati	2
6	Oliy asab faoliyatining turlari	2
7	Ong, tafakkur, xotira va diqqat	2
8	Oliy asab faoliyati gigiyenasi	2
	Jami	16

Laboratoriya mashg’ulotlarining tavsiya etiladigan mavzulari
Laboratoriyada ishlash qoidalari bilan tanishish.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Ma’ruza, namoyish etish, savol-javob, “Bumerang”, “Klaster”, “Blis-so’rov”, “Fikrlash xaritasi” “Ajurali arra”, “Veyer”, Charxpalak, B.B.B jadvali, kichik guruhlarda ishlash metodlari.

Adabiyotlar: A11;A12; A13; Q20; Q21.
Bosh miya fiziologiyasi. Bosh miya yarim sharlari po`stloq qismidagi tormozlanish jarayonini o`rganish

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim, aqliy hujum, keys-stadi, pinbord, paradokslar.

Adabiyotlar: A11;A12; A13; Q20; Q21.
Orqa miya fiziologiyasi. Orqa miya refleksini o`rganish. Tizza refleksini aniqlash usuli

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim, aqliy hujum, keys-stadi, pinbord, paradokslar.

Adabiyotlar: A11;A12; A13; Q20; Q21.

Analizatorlar fiziologiyasi. Analizatorlarning tuzilishi va faoliyatini aniqlash.

Ko`z o`tkirligini Golovin jadvali yordamida aniqlash. Eshitish kuchi va o`tkirligini aniqlash.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Ma’ruza, namoyish etish, “Veyer” metodi, kichik guruhlarda ishlash, “Blis-so’rov” metodlari.

Adabiyotlar: A11;A12; A13; Q20; Q21.

t/r soat	Laboratoriya mashg’ulotlari mavzulari	soat
1	Laboratoriyada ishlash qoidalari bilan tanishish		2
2	Bosh miya yarim sharlari po`stloq qismidagi tormozlanish jarayonini o`rganish		4
3	Orqa miya refleksini o`rganish. Tizza refleksini aniqlash usuli		4
4	Analizatorlar. Ko`ruv o`tkirligini aniqlash.		4
5	Analizatorlar. Eshitish darajasi va o`tkirligini aniqlash		4
	Jami		18

Mustaqil ta’lim tashkil etishning shakli va mazmuni.

“Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi” bo’yicha talabaning mustaqil ta’limi shu fanni o’rganish jarayonining tarkibiy qismi bo’lib, uslubiy va axborot resurslari bilan to’la ta’minlangan. Talabalar auditoriya mashg’ulotlarida professor-o’qituvchilarning ma’ruzasini tinglaydilar, misol va masalalar yechadilar. Auditoriyadan tashqarida talaba darslarga tayyorlanadi, adabiyotlarni konspekt qiladi, uy vazifa sifatida berilgan misol va masalalarni yechadi. Bundan tashqari ayrim mavzularni kengroq o’rganish maqsadida qo’shimcha adabiyotlarni o’qib referatlar tayyorlaydi hamda mavzu bo’yicha testlar yechadi. Mustaqil ta’lim natijalari reyting tizimi asosida baholanadi. Uyga vazifalarni bajarish, qo’shimcha darslik va adabiyotlardan yangi bilimlarni mustaqil o’rganish, kerakli ma’lumotlarni izlash va ularni

topish yo’llarini aniqlash, internet tarmoqlaridan foydalanib ma’lumotlar to’plash va ilmiy izlanishlar olib borish, ilmiy to’garak doirasida yoki mustaqil ravishda ilmiy manbalardan foydalanib ilmiy maqola va ma’ruzalar tayyorlash kabilar talabalarning darsda olgan bilimlarini chuqurlashtiradi, ularning mustaqil fikrlash va ijodiy qobiliyatini rivojlantiradi. Shuning uchun ham mustaqil ta’limsiz o’quv faoliyati samarali bo’lishi mumkin emas. Uy vazifalarini tekshirish va baholash amaliy mashg’ulot olib boruvchi o’qituvchi tomonidan, konspektlarni va mavzuni o’zlashtirish darajasini tekshirish va baholash esa ma’ruza darslarini olib boruvchi o’qituvchi tomonidan har darsda amalga oshiriladi.
Talabalar mustaqil ta’limining mazmuni va hajmi

№	Mustaqil ta’lim mavzulari	Berilgan topshiriqlar	Bajar. muddat.	Hajmi (soatda)
1	Organizm va muhit.	Irsiyat va muhit. Abiotik, biotik va antropogen omillarning bola o’sish va rivojlanishiga ta’siri. Stressogen omillar. Adaptasiya va akklimatizasiya. Oliy asab tizimi va boshqariluv.	1-hafta	4
2	Markaziy nerv tizimining xususiy fiziologiyasi	Markaziy nerv tizimining evolyusiyasi. Markaziy nerv tizimi bo’limlarning yoshga oid xususiyatlari. Uzunchoq miya, o’rta miya, oraliq miya, katta yarimsharlar po’stlog’i.	2-hafta	4
3	Oliy asab faoliyatining yoshga oid xususiyatlari	Shatrli, shartsiz reflekslar miya po’stlog’i, OAF tiplari	3-hafta	4
4	Ong va tafakkur	Ong va uning yuzaga kelishi mexanizmlari. Ong va idrok.	5-hafta	4
5	Diqqat va uning yuzaga kelishi mexanizmlari.	Diqqat va uning inson organizmi uchun ahamiyati.	6-hafta	6
6	OAF tiplari	Pavlov ta`limoti. Gippokrat ta`limoti.	7-hafta	6
7	OAF gigiyenasi.	Oliy nerv faoliyati kasalliklari va ularni oldini olish jarayoni	9-hafta	6
Jami:				34

Dasturning informasion uslubiy ta’minoti

Darsni o’tishda mavzularning murakkab va oddiyligiga qarab ta’limning zamonaviy (xususan interfaol) usullari, pedagogik va ahborot kommunikasiya (mediata’lim, amaliy dastur paketlari, prezentasion, elektron didaktik) texnologiyalar qo’llaniladi.

“Oliy nerv faoliyati fiziologiyasi va gigiyenasi” fanidan talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash mezoni.

Talabalar bilimini baholash

1.Talabalar bilimini baholash 5 baholik tizimda amalga oshiriladi.

Oraliq nazorat turini o‘tkazish va mazkur nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimini baholash tegishli fan bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarini olib borgan professor-o‘qituvchi tomonidan amalga oshiriladi. YAkuniy nazorat turini o‘tkazish va mazkur nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimini baholash o‘quv mashg‘ulotlarini olib bormagan professor-o‘qituvchi tomonidan amalga oshiriladi. Tegishli fan bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarini olib borgan professor-o‘qituvchi yakuniy nazorat turini o‘tkazishda ishtirok etishi taqiqlanadi.

Yakuniy nazorat turini o‘tkazishda kelishuv asosida boshqa oliy ta’lim muassasalarining tegishli fan buyicha professor-o‘qituvchilari jalb qilinishi umkin.