Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi

 
3. O‘simtaning hosil bo‘lishi. 
Bir pallali o‘simliklarning urug‘i unib chiqayotganida tez oziqlanish natijasida murtakning 
ildizcha,  poyacha  va  kurtakchalari  o‘sa  boshlaydi.  Po‘stning  yorilgan  joyidan  yoki  mikropilyar 
teshikchalar  birinchi  bo‘lib  murtak  ildizchasi  chiqadi  va  u  yosh  o‘simtani  tuproqqa  biriktirib, 

---

 
139 
tashqi muhitdan suv va suvda erigan mineral moddalarini shimiy boshlaydi.  Ildiz bo‘yinchadan 
to barggacha bo‘lgan masofa kaleoptil deyiladi. (59-rasm) 
Ikki  pallali  o‘simliklarda  urug‘lari  bo‘rtib  o‘q  ildiz  sistemasi  rivojlanib  ikki  pallasi  yer 
ostiga  chiqadi,  undan  keyin  esa  haqiqiy  barg  hosil  bo‘ladi.  Ildiz  bo‘yinchadan  to  urug‘ 
pallasigacha bo‘lgan masofa gipokotil deyiladi, urug‘palladan to haqiqiy barggacha esa epikotil 
deyidadi.  Yorug‘lik  (quyosh  nuri)  ta’sirida  urug‘palla  tarkibida  yashil  rang  beruvchi  xlorofill 
paydo bo‘ladi, shundan so‘ng o‘simta birinchi assimilyatsiya organiga aylanadi.