Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi



Download 13,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet136/432
Sana11.08.2021
Hajmi13,88 Mb.
#145422
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   432
Bog'liq
botanika yuksak osimliklar sistematikasi.

 
1. Poyaning morfologik tuzilishi. 
Rivojlanishning  dastlabki  davrida,  ya’ni  urug‘ning  unishidan  o‘simta  hosil  bo‘ladi. 
O‘simtalarda  urug‘palla  barglari  va  birinchi  chin  barglar  orasidan  poyacha  taraqqiy  etadi. 
Poyaning  eng  uchida  bargchalar  orasida  o‘sish  nuqtasi  (apeks)  bo‘lib,  undan  novda,  ya’ni 
poyaning  bir  vegetatsiya  davrida  o‘sib  chiqqan  bargli  va  kurtakli  qismi  (bir  yillik  novda) 
rivojlanadi.  Rivojlanishning  keyingi  bosqichlarida  har  bir  novda  apekal  meristemadan,  ya’ni 
uchki yoki tepa kurtaklarning rivojlanishdan vujudga keladi. Demak, kurtak boshlang‘ich novda 
bo‘lib, o‘sish va rivojlanish xususiyatiga ega. 
Novda  yuksak  o‘simliklarning  asosiy  vegetativ  organi  hisoblanadi.  Odatda  novda 
rivojlanish  (ontogenez)ning  dastlabki  davridan  boshlab  apekal  meristemadan  hosil  bo‘ladi,  u 
poya, barg va kurtaklarga ajraladi, novda o‘sish xususiyatiga ega. 
Novda vegetativ yoki o‘suvchi va generativ yoki hosildor bo‘ladi. Vegetativ novdalarning 
bo‘g‘in  oralig‘i  bo‘lib,  har  tomonlama  o‘sish  qobiliyatiga  ega,  ular  havo  orqali  oziqlanish 
funksiyasini  (vazifasini)  bajaradi,  ammo  bundan  tashqari  boshqa  funksiyani  ham  bajarishi, 
hamda turli metamorfozga uchrashi mumkin. O‘rta Osiyo cho‘llarida, masalan, qumli cho‘llarda 
oq  saksovul,  qorasaksovul,  juzg‘un,  qizilcha  yoki  marjon,  kulanquyruq  kabi  o‘simliklarni 
novdasini barglari juda ham  mayda kipiqchalar  shaklida  yoki  butunlay reduksiyalangan bo‘lib, 
assimilyasiya  funksiyasini  yosh  novdalar  bajaradi.  Bunday  novdalarning  xlorenxima 
to‘qimalarida xlorofill ko‘p bo‘ladi (25-rasm). 


 
95 
 

Download 13,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   432




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish