Samarqand davlat universiteti amaliy matematika va informatika fakulteti informatikani o


Axborotni himoya qilishning xuquqiy usullari



Download 0,64 Mb.
bet13/27
Sana19.06.2021
Hajmi0,64 Mb.
#70224
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   27
Bog'liq
Mavlonov A. Algoritm

Axborotni himoya qilishning xuquqiy usullari, ixtiyoriy vazifali himoya qilish



Tashkiliy usullar bir nechta xavflarni bartaraf etish uchun ishlatilsa, texnik usullar tashkiliy va texnik tadbirlarga asoslangan holdaa ko’pchilik axborotlarni himoya qiladi.
Axborotni himoya qilishning texnik usullari apparatli, dasturli va apparatdasturliga bo’linadi. Texnik usullarda quyidagi harakterdagi masalalar ko’rib chiqiladi: kompyuter tizimlari va tarmoqlarida axborotga ruxsatsiz murojaat qilishdan himoya etish; virusdan himoya qilish; elektrmagnit, akustik maydon va nurlanishlar orqali «ushlab» olishni bartaraf etish; kriptografik usul asosida xabarlarni yuqori darajada yopiqligini

Axborotlarni himoyalashda birinchi navbatda eng keng qo’llanilgan dasturiy vositalar hozirgi kunda ikkinchi darajali himoya vositasi hisoblanadi. Bunga misol sifatida parol tizimini keltirish mumkin.

Bevosita tarmoq bo’yicha uzatiladigan ma’lumotlarni himoyalash maqsadida quyidagi tadbirlarni bajarish lozim bo’ladi: uzatiladigan ma’lumotlarni ochib o’qishdan saqlanish; uzatiladigan ma’lumotlarni tahlil qilishdan saqlanish; uzatiladigan ma’lumotlarni o’zgartirishga yo’l qo’ymaslik va o’zgartirishga urinishlarni aniqlash; ma’lumotlarni uzatish maqsadida qo’llaniladigan dasturiy uzilishlarni aniqlashga yo’l qo’ymaslik; firibgarlik yo’li ulanishlarning oldini olish. Ushbu tadbirlarni amalga oshirishda asosan kriptografik usullar qo’llaniladi. Axborotni himoyalash uchun kodlashtirish va kriptografiya usullari qo’llaniladi.

Kodlashtirish deb axborotni bir tizimdan boshqa tizimga ma’lum bir belgilar yordamida belgilangan tartib bo’yicha o’tkazish jarayoniga aytiladi.

Kriptografiya deb maxfiy xabar mazmunini shifrlash, ya’ni malumotlarni maxsus algoritm bo’yicha o’zgartirib, shifrlangan matnni yaratish yo’li bilan axborotga ruxsat etilmagan kirishga to’siq qo’yish usuliga aytiladi.


Download 0,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish