Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

 
Masala 2.
 
Kompaniyaning marketing bo’limi bo’yicha faoliyatining na-tijasini, yalpi foydaning 
chetlanishini aniqlang. 
E s l a t m a: Marketing bo’limi har bir tovar bo’yicha sotish hajmi va birlik mahsulotning 
bahosi bo’yicha javobgar. 
Sotilgan mahsulotlarning hajmi, tannarxi, bahosi va yalpi foyda bo’yicha quyidagi 
ma’lumotlar mavjud. 
№ 
K o’ r s a t k i ch l a r 
Haqiqatda 
Reja 
Farqi 
1 Birlik mahsulot bo’yicha yalpi foyda 
so’m 
200 
180 
- 20 
2 Sotilgan mahsulotning hajmi, dona 
15000 
20000 
- 5000 
3 Sotishdan olingan yalpi foyda, so’m 
30000000 
396000
00 
- 9600000 
4 Birlik mahsulotning sotish bahosi, so’m 
2000 
1980 
200 
5 Sotilgan mahsulotning tannarxi, so’m 
1800 
1800 
- 
Quyidagi omillarning yalpi foydaning hajmiga ta’sirini tahlil qiling: 
-
 
Sotilgan mahsulotning hajmi 
-
 
Mahsulotning sotish bahosi 
-
 
Birlik mahsulotga to’g’ri kelgan foyda 
Yalpi foydaning hajmi bo’yicha chetga chiqishlarning sabablarini va marketing 
bo’limining javobgarlik darajasini aniqlang. 
 
 
 
 
Masala 3.
Ustama xarajatlarni ishlab chiqarish markazlari bo‘yicha ikkilamchi 
taqsimlash 
Kompaniya xarajatlari uchta ishlab chiqarish markazlarida va ikkita servis xarajatlari 
markazlarida yig‘ilgan. 

---

326 
1.
ishlab chiqarish markazida – 20000 
2.
ishchlab chiqarish markazida – 24000 
3.
ishchlab chiqarish markazida – 36000 
«S» servis xarajatlari markazida – 13500
«T» servis xarajatlari markazida – 9500 
Servis xarajatlari hususiyatlarini o‘rganib chiqqanda so‘ng ularni quyidagicha 
taqsimlashga qaror qilindi: 
Ishlab chiqarish xarajat 
markazlari, % hisobida 
Servis xarajat markazlari, 
% hisob 
1 
2 
3 
«S» 
«T» 
«S» xarajatlar markazi 
- 
55 
35 
- 
10 
«T» xarajatlar markazi 
45 
35 
15 
5 
- 
Vazifa:
har bir ishlab chiqarish markaziga o‘tkaziladigan servis xarajatlari topilsin. Buning 
uchun quyidagi hisob-kitob qilinsin 
Ustama xarajatlarni ikkilamchi taqsimlash usuli 
Ko‘rsatkichlar 
Ishlab chiqarish xarajatlari 
Servis xarajatlari 
1 
2 
3 
«S» 
«T» 
Yig‘ilgan xarajatlar 
Servis xarajatlarini 
taqsimlash: 
«T» 
«S» 
«T» 
«S» 
«T» 
Jami