Самарқанд қишлоқ ХЎжалик институти ветеринария факултети


пермасида липид ва фруктоза



Download 3,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet90/268
Sana05.01.2023
Hajmi3,13 Mb.
#897834
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   268
Bog'liq
hajvonlar fiziologiyasi

пермасида липид ва фруктоза
бўлиб, айғир ва еркак чўчқалар спермасида 
бу моддалар жуда кам, булардан ташқари К, На, СИ оз миқдорда Мг, Cу. Зн 
ва бошқа елементлар ҳам учрайди. 
Сперматазоидлар. спермани асосини ташкил қилиб унинг узунлиги 50-
70 мкм, ҳажми 16-19 мкм

бўлиб, 1677 йил Голланд олими Левенгук 
томонидан очилган бўлиб, микроскоп тагида сперматазоидларни бошчаси, 
бўйни, тана ва думи кўринади. Сперматазоидларнинг боши махсус ниқоб 
парда билан ўралиб ингичка нозик бўйинчаси билан туташиб, бўйинчаси 
анча муртдир. Сперматазоид бошчаси тухум ҳужайрага кирганидан кейин 
бўйни узилади ва уруғланган тухум ҳужайраси ичида сперматазоидни 
бошчаси қолади. Сперматазоидларнинг 75% Н
2
О, 25% қуруқ модда бўлиб, бу 
қуруқ модданинг 85% оқсил, 13,2% липид, 1,8% минерал моддалар ташкил 
етади. Сперматазоиднинг бош қисмида ДНК кўп, 2,7% яқин фосфор 
ташқарисида систинга бой бўлган парда билан ўралган. Сперматазоидлар 
нормал шароитда олдинга қараб ҳаракатланиб буқаларда 5 мм/дақиқа, 
қўчқорда 4 мм/дақиқа, қуѐн ва итларда 2 мм/дақиқа тезликга тенг ва турли 
таъсиротларда ҳаракат қобилиятлари йўқолиб, бундай спермаларни 
қочиришга ишлатилмайди. Сперматазоидлар манфий зарядланган бўлиб, 
кислотали муҳитда ѐпишқоқлиги ошиб ўлади. Улар ҳарорат 37-39
о
бўлганида 
ҳаракатчан, ҳарорат ошиши билан улар ўлади. Буқа, қўчқорларнинг янги 
спермаси нейтрал муҳитга ега (6,7-,6,9), еркак чўчқа, айғирларда ишқорийроқ 
(7,2-7,6). Кислотали муҳитда сперматазоидларни ҳаракати секинлашиб 


175 
тўхташи ҳам мумкин, ишқорий муҳитда еса уларни ҳаракати тезлашиб ҳалок 
бўлади. Сперматазоидлар учун зарур енергия нафас (гликолиз, фруктолиз) 
жараѐнлари натижасида олиниб, буқа ва қўчқорлар спермасида фруктолиз ва 
гликолиз кузатилиб, айғирлар спермасида қанд кам бўлиб, керак бўлган 
енергияни сперматазоидлар нафасининг бошқа жараѐнларидан олади. 

Download 3,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   268




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish