Samadova zarnigoraning jismoniy madaniyat nazriyasi va metodikasi fanidan mustaqil ishi

Harakatga o’rgatish (o’qitish) - o’zining asosiy mazmuniga ko’ra jismoniy bilim (ta’lim) berishni, ya’ni insonni o’z harakatlarini ratsional boshqarishni bilishini, tahlil qilishiga oid nazariy bilimlarga ega qilishni va shu yo’l bilan egallangan bilimlariga asoslanib, hayotiy-zaruriy harakat malakalari va ko’nikmalari zahirasini boyitishni hamda ularga oid nazariy bilimlarga ega qilishni nazarda tutadi (P.F.Lesgaft).
Jismoniy tarbiyaning mohiyatiga ko’ra yana boshqa ahamiyatli tomoni organizmning jismoniy sifatlarini maqsadli rivojlantirishga yo’naltirilib, uning tabiiy xususiyatlariga kompleksli ta’sir o’tkazish, me’yoriy jismoniy funktsional yuklamalar bilan jismoniy mashqlar harakat faoliyatlari)ni bajartirish, shuningdek, individ hayotiy rejimi (turmush tartibi)ni optimallash yo’li bilan va tabiatning tashqi muhit sharoitidan rotsional foydlanishni stimullash va boshqarish uchun zarurligidir.
Jismoniy bilim - jismoniy mashqlarni, mexnat harakatlarini bajarish, undan foydalanish, lozim bo’lganda hayotiy sharoitda qo’llash mahorati va ko’nikmalariga oid nazariy tushunchalarni o’z ichiga oladi. Pestalotsiy bolalarning “vujudini tarbiyalash”dagi nazariy bilimlarini ishlashni astoydil yoqlab chiqqan.
«Jismoniy bilim»lar tushunchasi dastlab yuzaga kelgan “tarixiy tizimlar”deb nomlanadigan jismoniy tarbiya tizimlarida uchraydi, masalan, Fit «o’z vujudini tarbiya» qilish maqsadida jismoniy mashqlar zarurligi haqida gapirib, undan qanday foydalanish haqidagi nazariy bilimlar zarurligini e’tirof etib, inson jismi tarbiyasi jarayonining nazariyasini yaratish lozimligini ta’kidlagan.
Jismoniy ta'lim o’quvchilarning muayyan bilimlarni egallashi, jismoniy mashqlarni bajarishi va ularni hayotga tatbiq eta olishini ko’zda tutadi.
Jismoniy sifatlarni tarbiyalashga quyidagilar kiradi: kuch va tezkorlikda namoyon bo’lish natijalarini oshirish, chidamlilik, chaqqonlik ko’nikmalarini yaxshilash. Yagona jarayonning bu tomonlari o’zaro mustahkam bog’langan, masalan, agar o’quvchilar yugurish mashqlarini, ularning texnikasini o’zlashtirish maqsadi bilan ko’p marta takrorlasalar, u holda bir vaqtning o’zida kuch, tezkorlik, chidamlilik ham tarbiyalanadi. Ikkinchi tomondan yugurish mashqlari katta tezlik bilan (tezlikni tarbiyalash uchun) ko’p marta bajarilsa, bu texnikaning takomillashishiga va mustahkamlanishiga ko’maklashadi.