Салық ҳәм салыққа тартыў пәнинен мәселелер

Салық ҳәм салыққа тартыў пәнинен мәселелер
Мәмлекетлик салық системасында мал–мүлк салығын енгизиўден гөзленген мақсет бириншиден, кәрханалар өзлериниң хожалық хызметин жүритиўде артықша ҳәм пайдаланылмай атырған мал–мүлкти сатыўға қызығыўын оятыў болса, екиншиден, кәрханалар, балансындағы мал–мүлктен нәтийжели пайдаланыўды хошаметлеўден ибарат. Себеби, кәрханалардың руўхый ҳәм физикалық тәрептен ескирген тийкарғы қуралларды таза, заманагөй технологиялық қураллар менен жаңалаўы ислеп шығарылып атырған товарлардың баҳасын арзанластырады ҳәм бәсекили товарлар ислеп шығарыўға имкан береди.
Усы салық бойынша түсимлер сўммасы толық жергиликли бюджетлерге түседи ҳәм бул бюджеттиң турақлы дәрамат дереклерден бири есапланады.
Хожалық жүритиўши субъектлердиң балансындағы ҳәмме мүлклерден салық төлеўге мәжбүр қылыў оны артықша бина, имаратлар, машина ҳәм үскенелерден қутылыўға ийтермелейди. Бул болса, өз нәўбетинде, ислеп шығарыў қураллары базарын қәлиплестириўге, товардың өзине түсер баҳасын кемейттириўге ҳәмде бәсекили товарлар ислеп шығарыў имканиятын жаратады. Сондай-ақ, мал–мүлк салығы дәрамат ҳәм бөлистириўдеги тенсизликлерди сапластырыўдың ең әҳмийетли қуралы есапланады.
Бул жағдайда салыққа тартыў тәртиплериниң жәнеде ықшамласып атырғаны менен түсиндириў керек. Буған бирдей әҳмийетли ҳәм нәтийжесиз болған жеңилликлердиң бийкар қылынып атырғанлығын мысал етиў мүмкин.
Салық нызамшылығына тийкарланып мал–мүлк салығының төлеўшилери болып, салық салынатуғын мал–мүлкке ийе болған юридикалық тәреплер есапланады.
Салық салыў масетинде юридикалық тәреплер дегенде, мүлкинде, хожалық жүритиўде ямаса оператив басқарыўында мал–мүлкке ийе болған ҳәм өз мәжбүрятлары бойынша мал–мүлки менен жуўап бере алатуғын ҳәмде ғәрезсиз баланс ҳәм есап-китап қағазына ийе болған хожалық жүритиўши субъектлер түсиниледи.
Юридикалық тәреплерден алынатуғын мал–мүлк салығының объекти болып тийкарғы қураллары сондай-ақ финанслық ижара (лизинг) шәртнамасы бойынша алынған тийкарғы қураллар, материаллық емес активлер, тамамланбаған қурылыс объектлери ҳәмде белгиленген мүддетте иске түсирилмеген асбап –үскенелер баҳасы есапланады.