Сайланма. Шукур Холмирзаев. 1-жилд шукур холмирзаев



Download 5,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/124
Sana14.06.2022
Hajmi5,82 Mb.
#668123
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   124
Bog'liq
True

уй л ам асди . 
Мен отни етаклаб, шоша- 
пиша эргашдим. Ичимда отни сукаман: «Тентак! Бориб-бориб шу одамга туткизасанми?» Урток 
директор бир текис кадам таш-лаб борар, белларига осилган алланарсалар ёнларига шап-шап уриларди.
— Овдан келяпсизми, урток муаллим? -Хд.
— Унинг хдммаси какликми? -Хд.
— Шунча куп отдингизми? -Ха.
— Отам овга чиксалар, хеч нима отолмай келадилар.
Жавоб булмади.
— Муаллим, мени кечиринг.
— Зарари йук.
— Урток муаллим... мен хам овни яхши кураман.


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
— Яхши. Овнинг узи яхши-да.
— Мен хам сиз билан чиксам-чи?
— Мархамат.
— Сиз качон чикасиз?
— Шанба куни. Кечкурун.
— Кейин уша ёкда ётиб, эртаси овлайсизми? -Ха.
— А, каерда ётасиз?
— Овулда.
Азонда отни миниб токка жунадим. Тогамни утин ёраётган ерида топдим.
— Тогажон, шу келаётган шанбада кечкурун мактабимизнинг директори билан келаман. У кишини 
биласизми, Зокир Уринович дейдилар. Жуда зур одам. Паловни дамлаб турасиз-да, тога! Уят килиб 
кетмасинлар.
— Хуп, жиян, отдан туш.
— Дарсга кеч коламан, бу улгир от хам имиллаб юради. Тога, жон тога, милтигингизни беринг, 
обкеламан уша куни.
— Жиянжон... биласан-ку, иримим бор.
Отамнинг йирок бир ошнасидан милтигини олиб келдим. Бизда милтик йук. Директоримизга айтган 
гапларим ёлгон, дадам умрида овга чикмаган. Узим икки йил бурун, янги ерга кучиб кетган кушнимиз 
Мирзакобил овчига эргашиб икки марта чиккандим.
Шанба. Кечкурун. Мен утлокда отдан тушиб, Зокир Уриновични карши олдим.
— Урток муаллим, отга мининг.
— Рахмат.
— Мингашайлик булмаса. Сиз эгарга утиринг.
— Рахмат. Жунадик.
Урток директор отни уз холига куйиб борар, ара-вага кушиладиган от — Олакуз чарчаган эшакдай 
бошини осилтириб, элан-каран кадам ташларди: тап-тап-тап... Кунглимга ут тушди: «Бу юришда 
тогамникига качон етамиз?»
— Урток муаллим, от зур, каттикрок хайдайверинг.
— Хожати йук.
— Урток муаллим... мен какликнинг конини биламан.
— Яхши. Каклик каерда куп булса, уша ерга борамиз.
— Лекин у ер узок-да. Отни тезрок хайдасакми дейман?
— Майли. Ундай булса, майли.
От жадаллади. Мен хам отнинг бикинига никтай бошладим.
— Соат неча бупти, урток муаллим?
— Ун. Тугри кетяпмизми?
— Ха. Хув, сойдан утиб, тепага чикамиз. Яна икки тепаликдан ошиб, пастга тушамиз. Уша ер — 
какликнинг кони.
Мана, охирги тепаликка чикиб келдик. Паст коп-кора арчазор. Иирокда ут милтиллайди. Итларнинг 
чузик-чузик хуришлари эшитилади.
— Соат неча бупти?
— Бир. Оххо, тез етиб келибмиз-у. Шу ерми айтган жойинг?
— Шу ер. Пастга тушайлик.
— Хожати йук-
— Урток муаллим, хов овулга борсак-чи? Якингина.
— Анчадан бери мана шунака, яланг ерда — арча-зорда ётмагандим. Мана, икки кишимиз. Ётамиз. 
Туш... Жуда гаштли булади. Хар гал бир узим чикардим. Овулда тунардим.
— Мен анча кундан бери овулда тунаганим йук.
— Кейинги келишда тунаймиз. Кдни, туш энди. Бундай кечаларни кадрлаш керак. Хадемай совук 
тушиб колади.
Бетма-бет утирибмиз. Уртамизда овчиларнинг, йуловчиларнинг доимий хамрохи — гулхан. 
Гулханнинг икки четида икки баланд тош. Улар устида яшил кастрюлка. Хали замон чой кайнайди.


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
Этакда булок бор эди, урток директор буюрдилар, кастрюлкада сув олиб келдим.
— Овда кастрюл яхши, нима дединг, овкат пишириш хам мумкин, чой кайнатиш хдм.
— Хд, урт°К муаллим.
— Хафа куринасан?
— Узим... йук...
— Хурсанд булиш керак. Завкланиш керак. Завклана билиш хдм яхши нарса. Кара, майин шабада 
эсяпти. Кукламникидек юмшок эмас, озгина дагал. Кузники-да, кузники. Хусусан, мана шу кунларники. 
Бундан рохатланиш керак. Завк олиш керак.
Илжаяман — узимни рохатланаётгандай курсатмокчи буламан.
Зокир ака давом этадилар:
— Биз куп хато киламиз. Куп завкли манзаралар каршисидан бепарво утиб кетамиз. Куп завклардан 
бебахра коламиз. Тугри, турмуш ташвишлари бор. Аммо улардан устун келиш керак. Акс холда 
ташвишларга кумилиб кетасан. Турмуш татимайди... Сен нимадандир хафасан?
— Нега, урток муаллим?
— Гапим зериктирган булса, бас киламан, — кастрюлканинг копкогини очдилар. Оппок буг 
кутарилди. Сув сутга ухшаб куринди. — Х,озир кайнайди. — Рюкзаксимон халталаридан курук чой ва 
кружка олдилар. Сунг алланечук алахсиб, халтани авайлаб титкиладилар-да бир шиша чикардилар: 
корнида 
«Водка» 
деб 
ёзилганди. 
Арак! 
Сал 
камайган. 
Тикини 
хам 
очилган. 
Демак, оз-моз ичилган. «Х,озир яна ичадилар. Мактаб директори уз укувчисининг олдида ичади! Ундан 
кейин... ундан кейин...» От кишнаб юборди. Зокир ака беихтиёр милтикка кул чузди. Шитир-шитир 
юриб кимдир келарди. «Тогам оловимизни куриб келаётган булса-я?»
Умримда курмаган бир одам келди. Хдбашдай коп-кора, бошида жуни тукилиб кетган яргок телпак, 
оёгида чорик. Кушкуллаб куришди:
— Ёв бисмилло, ёв бисмилло.
Куллари жуда дагал эди. Елкасидан милтигини олиб чуккалади, бошини эгиб:
— Суранг, ака, — деди директоримизга.
— Сиз суранг, — деди директоримиз.
— Ёшингиз улуг, сиз суранг.
Эски кадрдонлардай сурашдилар. Келган одам факат: «Шукур, шукур» деди, директоримиз, 
«рахмат, рахмат», деди.
— Овга чикибсизда?
-Ха.
— Биз хам овга чикдик. — Менга угирилди. — Сиз, иним, Салим муйловнинг жиянимасми?
Мен ерга карадим.
— Йук.
— Аттанг, аттанг.
— Нима эди? — деб колдилар Зокир ака.
— Салим муйлов деган одам бор-да анави овулда. Шуникидан келяпман. Райондан жияни 
директорини олиб келмокчи экан. Бечора бир куй суйиб, ош дамлаб утирди. Келишмади. Куп хафа 
булди-да муйлов.
Энди директорлар катта одам-да, а, ака? Милтигин-гизни бир курай. — Милтикни олди, нилининг 
узун-лигини кузи билан чамалади. — Соз милтик, соз. — Сунг меникини олди. — У-ху, ичини кир 
босиб ке-типти-ку? Мойламапсиз-да, иним-эй.
Мен Зокир Уриновичга карамаслик учун бу одамдан куз узмасдим. У арчадан новда кесиб келди. 
Тилини чикариб тишлаб, дудама пичоги билан новдани бу-талай бошлади.
— Каклик калай? — бир оздан сунг суради Зокир Уринович.
— Бор, товушкон хам бор. Бултур хийла куп эди, бурноги йил ундан хам куп эди. Шу шахардан 
кела-диган угри овчилар камайтириб ташлади. Саратонда овга келади-я. Бугоз товушконни хам отади, 
тухум босиб ётган какликни хам. Но-марддар. Энди, ака, касд килдим, бошка одамларимиз хам касд 
килган. Шундай номард келдими, гиппа ушлаб хукуматга топ-ширамиз. Мана, хозир овласин, кишда 
овласин, халоли булсин. Каклик хам бор, товушкон хам. Коплон хам учраб колади. Хд- Бултур ёзда 
бирини узим курдим. Кургур кулимда милтик йук эди. Шу новдадай хивчи-ним бор эди. Бузогимни


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
ахтариб бораётсам, олдимдан чикиб колди. Муни каранг, уни урмокчи булиб, шу хивчинни кутарибман. 
Такка тухтади у хдм.
Мен олдинга сурилдим. Тиззам тегиб, арак аганаб кетди. Дарров кутардим. Х,икоячи булса, бир 
менга, бир директоримга украйиб каради-да, милтигини олиб секин урнидан турди:
— Ака, биз энди кетсак хам булади. — Жавобни кутмай коронгиликка кирди-кетди. Зокир ака: 
«Биродар!» деб чакирганларича колдилар. Мен хайрон. Аммо Зокир Уриновичга каролмайман.
Анча вакт жим колдик.
Зокир Уринович устма-уст уч кружка чой ичдилар. «Нимага аракни ичмаяптилар? Мендан 
уяляптиларми? Нега булмасам уни менга курсатдилар? Мана, хали хам олдимизда турибди. 
Яширмайдилар».
— Ёт, мизгиб ол.
— Уйкум келмаяпти, урток муаллим.
— Ундок булса, мен ухлайман. Мана, соат хозир бир. Туртда мени уйготасан.
Уйготгим келмади. Лекин узлари чучиб уйгондилар.
— Ёт, энди сен ухлаб ол.
— Уйкум келмаяпти.
— Гапни куп килма.
Уйкудан турганимда Зокир ака милтикларига ук жойлар, соатларининг мили еттининг устида эди. 
Тонг ёришиб колган, какликларнинг шух-шух сайраши эшитилди. Тураётиб аракка кузим тушди. 
Кечагидан киттай хам камаймаган эди: ичмабдилар.
Чошгохгача арчазорни кездик. Олдимиздан села-села какликлар учди, куёнлар кочди. Бирок х,еч нар- 
са отолмадик. Нишонга олган каклигимизни хдм, устидан чикиб колган куёнимизни хдм кечаги одам 
отиб олди: аллакаердан етиб келиб, бизга соядай эрга-шиб юрди, лекин биз билан на сурашди, на 
гаплашди.
Какликларнинг сайраши камайди, куёнлар ~ гойиб булди. Ов «муддати» тугади. Кушхонамизга 
кайтдик. Энди утирган эдик, тепамиздан бир гала кук каргалар учиб утДи- Зокир Уринович ук 
бушатдилар. Биттаси йикилди. Олиб келдим. Зокир Уринович бир кулларига каргани, бир кулларига 
«арак»ни олиб, булок то-мон кетдилар. Эргашдим. Халиги одам мукка тушиб, булокдан сув ичаётган 
экан. Нарирок боАэди-да, Зокир Уриновичга караб тухтаб колди. Зокир Уринович кар-гани ёриб 
тозаладилар. «Арак»ни очиб, карганинг ичига кулкиллатиб куя бошладилар.
— Энди бу котади, — дедилар менга.
— Котади?
— Ха. Бу котирадиган дори.
У одам эса аста ёнимизга келди, чункайди, бармогини бутилканинг огзига тегизиб хддлади.
— Иси йук-ку?
— Йук, — деди Зокир ака. — Каклигингизни беринг. Котириб бераман. Уйингизга куясиз. Худди ти- 
рикдай туради.
— Тирикдай? Тирикдай турса, кизик буладими дейман-а, ака?
— Кизик булади.
— Мана, мана, ичини тозалайми? Хуп... мана... э, яшанг, кам булманг. Ака дейман, сиз овдан маза 
килмадингиз-а? — деди маъноли килиб.
— Ха, — деди Зокир Уринович.
— Хозир маза киласиз. Иним, сиз бу товушконнинг терисини шилиб туринг. Кетдик, ака, тухтанг, 
биттадан милтик бушатайлик... ана учишди, кузгаб юбордик. Кетдик.
Куённинг терисини бир амаллаб шилдим, жиррик лабини томоша килаётгандим, улар келишди. 
Зокир Уриновичнинг белларида битта куён ва иккита каклик осиглик, у одам кечаги хикоясининг 
давомини айтиб келарди:
— Икковимиз бир-биримизга караб турибмиз. Орамиз уч кадам. Хивчинни кутарганимга кулгим 
келади. Эс кетган-да, эс кетган. Ака, йулбарсда кирк йигитнинг хайбати бор, бир йигитнинг кучи бор; 
коплонда бир йигитнинг хайбати бор, кирк йигитнинг кучи бор, дейдилар. Бекор ran экан. Бир 
йигитнинг 
хайбати 
булса, 
менинг 
эсим 
кетармиди? 
Кейин 
десангиз, 
бир- 
биримизга караб туравердик, туравердик. Киприк кокканимиз йук. Ишонасизми, ака, шунда мен киприк


САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 1-жилд
коксам, коплон мени олар экан. Куркканимдан бакрайиб туравердим-да. Бир вакт десангиз, аста изига 
кайрилди. Икки кадам юриб, менга яна бир каради, кетди, хд, кетди. Ана шу мардликни каранг энди.
Овкатни едик. Мен х,ам бир каклик отдим. Чарчаб утирган эдим, олдимга келиб кунди, отдим.
Кош корайишига якин кайтдик. Директор у киши билан оддийгина хайрлашди. У одам эса бизни 
уйидан кузатаётгандай:
— Хушвакт боринглар, — деди. Баландда, садакайрагочга ухшаган арчанинг ёнида унинг жиккак 
гавдаси узок вакт куриниб турди.
Кетяпмиз.
Олакуз кадам ташлайди: тап-тап-тап... Урток директор эгарда, мен эгар корсонидан ушлаб утириб- 
ман. Бошим хам. Бир пайт директоримиз сураб колдилар:
— Бу одам сенга ёкдими?
Нима дейишимни билмай колдим:
— Сизга-чи, урток муаллим?
— Ёкди, жуда ёкди.
— Нимаси?
— Софлиги, тугрилиги. Лекин, у, бу кишиларга ёкай деб хдтто уйлаганиям йук. Кунгли нимани 
тусаган булса, шуни килди.
Индамай колдим. Гуё тилдан колган эдим...
Кунлар утди.
Мен шотида угириб китоб укишни хдм, овга чикишни хдм йигиштириб куйдим; уша куннинг эртаси 
тогам келиб, мендан хуп ранжидилар. Бир хдфтадан кейин эса бозорда муйловларини бураб: 
«Директоринг овулимизда тунади», дедилар. Лекин... мен хурсанд булмадим. Мундок Караганда, мен уз 
ниятимга етган эдим: Зокир Уринович хам менга бошкача куз билан карайдиган, номимни айтиб, 
кулимни тутиб сурашадиган булиб колдилар. Аммо у кишининг карашлари хам, сурашишлари х,ам 
бошка муаллимларникидан фарк киларди.

Download 5,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   124




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish