Сайёр суд мажлиси: таҳлил ва таклифлар

75
65
93
45
68
57
Қонун нормасини и
лиги
уқ
Низо тоифалари ани ланмаганлиги
қ
Биноларни мослашмаганлиги
Хавсизлик таъминланмаганлиги
Транспорт воситаси и
лиги
уқ
Тарафларни етиб бормаслиги
Сайёр суд мажлисларини тказишдаги
муаммолар
ў

---

46
Мазкур диаграммадан кўриш мумкин-ки, ишларни 
сайёр суд мажлисларидан кўришни тартибга солувчи ва 
судьяларнинг сайёр суд жараёнида йўл-йўриқ кўрсатувчи 
қонун нормаларининг йўқлиги ҳамда қайси тоифадаги 
ишларни сайёр суд мажлисларида кўриш бўйича аниқ 
кўрсатмани мажуд эмаслиги оқибатида судьялар фаолиятида 
ноқулайликлар вужудга келмоқда.
Худди шунингдек, сайёр суд мажлиси тайинланган 
худудга бориб-келиш учун таранспорт воситаси билан 
таъминланмаганлик, суд мажлисини ўтказиладиган 
биноларнинг суд мажлисини ўтказишнинг оддий талабларга 
жавоб бермаслиги ҳам, турли туманда яшовчи тарафларнинг 
суд мажлиси бўладиган худудни топиб келишларидан 
ноқулайликлар ҳам ишларни ташкил этишга салбий 
таъсирини кўрсатиб келмоқда.
Таҳлилларда яна шундай ҳолат кузатиладики, 
фуқаролик ишлари бўйича судларда аксарияти бир нечта 
туман аҳолисига хизмат кўрсатганликлари оқибатида, 
сайёр суд мажлисларида аҳоли яшайдиган ҳудудларга 
тайёрланганлиги судьянинг йўлга вақтини кўп кетишига 
сабаб бўлади.
Хусусан, бир туман билан иккинчи бошқа туман 
орасидаги масофанинг (айрим туманлар орасидаги масофа 
100 кмдан ортиқ) узоқлиги натижасида судья сайёр суд 
мажлиси тайинланган худудга бориб-келиш учун йўлга вақт 
деярли ярим ёки бир кунини сарфланади;
Агар тайинланган ишлардан биронтаси бўйича 
талафлар ишни қолдирса, ишни кўриш муддатини 
бузмаслик учун 10-15-кунда яна бириб келишга мажбур 
бўлади. Шунингдек уларнинг кўрилаётган ишларнинг сони 
кўплиги натижасида ишларни 30 фоизини сайёр судларга 
тайёрланиши ҳам ноқулайликларни келтириб чиқармоқда.
Хусусан, агар бир судья бир ойда 10 та иш кўрса, у иш 
юритувидаги ишдан 3 тасини сайёр суд мажлисида кўрса 
етарли, лекин 150 та ишини кўрган судья жами ишларини 
камида 30 фоизини сайёр судда кўриши учун 45 та ишини 

---

47
сайёр суд мажлисига тайинлаш ва уни тегишли худуддаги 
бинода сайёр суд мажлисида кўришга мажбур бўлади.
Шунинг учун ишларни сайёр суд мажлисларига 
тайинлаш ва уларни ўтказиш бўйича келгусида қилинадиган 
таклифларда сайёр мажлисларини ўтказишда ишларни 
кўп ёки камлигидан келиб чиқиб, фоиз кўринишида эмас, 
балки маълум миқдордаги (аниқ рақам) ишларни сайёр 
суд мажлисларида кўриш бўйича таклифлар киритишни 
мақсадга мувофиқ бўлади.
Хусусан, агар судья узоқ масофадаги худудга сайёр суд 
мажлисини тайёрласа-да, тарафларнинг илтимосига ёки 
ўзининг ташаббуси билан кейинги суд мажлисини суднинг 
ўзини биносига тайинлашни ва бу ўтказилган судни ҳам 
қисман сайёр суд мажлисида ўтказилганлигини эътиборга 
олиш мақсадга мувофиқ бўлади.