Sagidullaeva shaxnozaning radioelektronika asoslari fanidan

1.3- rasm. LC- generatorning ekvivalent sxemasi.
Ko’rinishidagi ikkinchi tartibli differensial tenglama xosil bo’ladi. U tenglama uxshash bo’lib, nagruzka konturidagi erkin tebranishlarni ifodalaydi. Binobarin, generatorni 1.3- rasmda tasvirlangan ekvivalent tebranish konturi bilan almashtirish mumkin. Uning parametrlari quydagicha bo’ladi:
(1.7)
Demak, ekvivalent konturining rezitiv qarshiligi nagruzka konturining qarshiligidan:
(1.8)
Manfiy qarshilikka farq qiladi. U konturga davriy ravishda qarayotgan energiya miqdorini ifodalaydi.
(1.6) tenglamaning umumiy yechimi yakka konturdagi erkin tebranishlarning yechimi bilan bir xil bo’lib, nagruzka konturining asilligi etarlicha bo’lganda ( va ) quydagicha ifodalaniladi:
I= (1.9)
Unda, –konturdagi boshlang’sh tebranishlar amplitudasi
Generatsiya chastotasi
ekvivalent konturining so’nish darajasi
Demak, generatorda amplitudasi eksponensial qonun bo’yicha o’zgaradi tebranishlar xosil bo’lar ekan. Uning o’zgarish tezligi koeffitsentiga bog’liq. Lekin yakka konturdagi erkin tebranishlar koeffitsenti dan farqli, kattalik kontur elementlari L va C lardan tashqari, yani tranzistorning S qiyalik koeffitsenti va teskari bog’lanishni ifodalovchi M o’zaro- induksiya koeffitsentiga bog’liq bo’ladi. Bunday tashqari , yakka kontur uchun musbat o’zgarmas son bo’lsa, generatorda ham musbat, ham manfiy qiymatga ega shuning uchun generator tenglamasining (1.7) echimi xosil konturdagi ekran tebranishlarning ifodasidan tubdan farq qiladi.
Xususiy xollar bilan tanishaylik.
I hol: yoki
Bu xolda generatorda uyg’otiladigan tebranishlar so’nuvchi bo’ladi (1.4 a-rasm). Chunki konturda yuqotiladigan energiya kiritiladigan energiyadan katta, yani xar bir tebranish davrida yuqotilgan energiya to’ldirilmay qoladi.
II hol: yoki