Safin m. G., Rajabov a. I. Va ro‘ziyev yu. S

(2) 
 
Bu formulada:  
V-kapellyarlardan  oqib  tushayotgan  suyuqlik  tezligi-sm-sek
-1
 
hisobida;  (r-kapilyarlapning  radiusi-sm  hisobida;   

---

 
47 
L-kapilyarlapning  uzunligi-sm  hisobida; 
P-harakat  sodir bo‗lishi uchun zarur bo‗lgan  kuch dina hisobida;   

-qayishqoqlik  koeffitsienti. 
Kolloid  eritmalar  uchun  tezlik  gradientining  oshishi  P  kattaligiga 
to‗g‗ri  proporpsional  bo‗lmay,  balki  unga  nisbatan  tezroq  sodir 
bo‗ladi,  demak  V=p
n
.  Ga  proporsional,  bu  yerda  n>1.  Lekin  tezlik 
gradienti 
ma‗lum 
chegaragacha 
yetib 
borganda 
qayishqoqlik 
koeffitsienti  o‗zgarmay  qoladi  va  suyuqlikka  ta‗sir  etuvchi  kuch 
hamda  u  keltirib  chiqargan  siljish  kattaliklari  to‗g‗ri  chiziqli  tavsifga 
ega  bo‗lib  qoladi.  Gidrofil  kolloid  eritmalarning  qayishqoqligini 
ikkinchi  anomoliyasi  shundan  iboratki,  ularning  qayishqoqligi  chin 
eritmalarning  qayishqoqligiga  nisbatan  vaqt  birligida  osha  boradi. 
Kolloid 
eritmalarning 
tuzilmaviy 
qayishqoqligini 
kapellyar 
viskozimetrdan  foydalanib,  aniqlash  mumkin.