«Sab'ayi sayyor» dostonining tuzilishi, hikoyatlar tahlili



Download 2,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/32
Sana31.12.2021
Hajmi2,21 Mb.
#219484
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   32
Bog'liq
alisher navoiyning sabbayi sayyor dostonida ranglar psihologiyasi

 

Havo  rang  –  musaffolik,  ikkilanish,  hayol  ramzi.  Hisrav  Dehlaviy  uni 

shunday ifodalaydi: 

-Barchasi bir hafta motam tutishdi. 

Barchasi havo rang libosda yurishdi. 

Demak,  ushbu  rang  ham  turli  xil  talqin  etiladi.  Odam  tanasida  havo  rang 

ko‘zga hos rang. Ushbu ranglardan ko‘plab ijodkorlar ijodida foydalanganliklarini 

ham  ko‘rishimiz  mumkin.  Ko‘p  hollarda  ushbu  rang  sevdimentallikni, 

erotizmlikni,  hamxayollikni,  yengiltaklikni  va  muammosizlikni,  egadorlikni 

bildiradi. Ushbu rangning jismoniy qarama-qarshisi (kontrasti) pushti rangdir. 

1.  Sariq  rang.  Quvnoqlik,  bayram,  o‘yin,  go‘zallik.  “Ming  bir  kecha” 

ertagidagi  sariq  asira  o‘zining  go‘zalligini  shunday  ta’riflaydi:  “Mening 

rangim  olamda  sof  oltindek  qadrlidir  va  mening  fazilatim  shunday  ko‘pki, 

o‘oir men haqimda shunday deydi: “Uning ranggi quyosh kabi charaqlaydi. 



10 

 

O‘zining chiroyi bilan  u dunyodagi eng qimmat dinorga  teng”. IX asr arab 



shoiri sariq libosda kiyingan ayollarni ta’riflab, shunday deydi: 

–Ko‘p yurak va ko‘zlarni asir qildi, bo‘ysundirdi. 

2.  Jodulik  harakatida  esa  ushbu  rang:  boqiylik,  turmushdagi  baxt,  kasallik 

da’vosi. Qadimda Xitoyda marhumlarni “Sariq kalitlar” deb atashardi, lekin 

sariq  turna  mangulik  allegariyasi  hisoblanadi.  Hindistonda  esa  yangi  kelin 

o‘zining  go‘zalligini  sariq  rangga  bo‘yaydi.  Buning  sababi  o‘ziga  baxt  va 

jufti bilan birdamlik ifodalashidadir. 

3.  Jamiyatdagi  belgilovchi  xususiyatlari:  Shohning  bosh  va  ustki  kiyimlari; 

Ruhoniylarning  maxsus  marosim  kiyimi;  Xitoyning  bosh  hudosi  Demurg 

Xuandi  (o‘sha  davrlarda  podshohlarga  hudo  kabi  sig‘inganlar)  “Sariq 

imperator deb hisoblanardi”. 

4.  Maxsus  marosimlardagi  ifodalanishi:  Sharaf,  hukumronlik,  Appalon,  Zevs 

ma’budlarining,  Xitoy  imperatorlarining  belgisi,  Budda  haykali,  Budda 

ruhoniylarining libosi sanaladi. Yorug‘lik, quyosh, aql belgisi. 

5.  Bayramlarda  ifodalanishi:  Hindlarning  shogirdlikka  qabul  qilish  urf–odati: 

“Taqdimot  marosimida  tilla  kukunga  burkalib,  kokiliga  kumush  xalqa 

taqilib, kun davomida gapirmaslik tayinlanardi”. 


Download 2,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish