S. Y. Yusupov, sh. R. Gulomov, N. B. Nasrullayev

Insidentni aniqlash va rо‗yxatga olish.
Axborot xavfsizligi 
insidenti foydalanuvchi yoki tizim ma‘muri tomonidan sezilishi mumkin. 
Odatda, ma‘murlar foydalanuvchilardan farqli о‗laroq hodisalar 
aniqlanganda nima qilish kerakligini biladi. Foydalanuvchilar uchun 
qoida tariqasida ish beruvchi insident sodir bо‗lganda murojaat etish 
shakli, mas‘ul shaxslarning koordinatlarini, shuningdek, xodim о‗z-
о‗zidan amalga oshirishi mumkin bо‗lgan harakatlar rо‗yxatini (yoki 
qaysi xatti-harakatning mustaqil bajarilishi taqiqlanganligi haqida 
ogohlantirish) taqdim etishi kerak. Bunday hisobotda hodisaning batafsil 
tavsifi, hodisaga bog‗liq xodimlar rо‗yxati, hodisani qayd etgan 
xodimning ismi, hodisaning kelib chiqishi va rо‗yxatga olinishi sanasi 
kо‗rsatilishi kerak. Shunday qilib, har bir xodim masalan, agar u hujjat 
bilan ishlashni davom ettirsa va oxirgi paytlarda о‗z hujjatiga haqiqatga 
mos kelmagan о‗zgarishlar kiritilganini va muallif noma‘lumligini 
sezgan holda uning harakatlari qanday bо‗lishi kerakligini aniqlaydigan 
kо‗rsatma oladi. 
Keyinchalik, insidentni rо‗yxatga olishni о‗z zimmasiga olgan 
mutaxassis uchun kо‗rsatmalar ishlab chiqish kerak. Insidentni 
aniqlagan xodim insident qayd etish va keyingi harakatlarni bajarish 
uchun 
mas‘ul 
bо‗lgan 
xodimga 
murojaat 
qiladi. Kichkina 
kompaniyalarda xodimlar bevosita aloqa qiladilar, ular hodisaning 
oqibatlarini 
va 
sabablarini 
bartaraf 
eta 
oladilar. Juda 
katta 
kompaniyalarda, odatda, hodisani qayd etadigan va insident haqidagi 
ma‘lumotni 
tegishli 
mutaxassislarga 
jо‗natadigan 
xodim 
tayinlanadi. Bunday 
yо‗riqnomada, masalan, hodisani rо‗yxatga 
olishning qoidalari va muddati, hodisani aniqlagan xodim uchun zarur 
bо‗lgan dastlabki kо‗rsatmalar rо‗yxati, shuningdek, insident haqidagi 

---

110 
ma‘lumotni tegishli mutaxassisga yetkazish tartibi, oqibatlarini bartaraf 
etishni monitoring qilish tartibi va hodisaning sabablari kо‗rsatiladi.