S. T. Turg'unov, L. A. Maqsudova, H. M. Tojiboyeva, G. M. Nazirova, M. A. Umaraliyeva pedagogik jarayonlarni

Tizimli yondashuv - bunda pedagogik jarayonlar tizim 
sifatida, ya'ni tashqi muhitda xizmat qilayotgan murakkab
102

---

pedagogik tizim sifatida ко'rib chiqiladi. Bunda uning 
aloqalari va vositalarining mazmun va mohiyatiga ko'ra 
ob'yektni bir butun, ya'ni yaxlit holda tasawur qilish talab 
etiladi.
Pedagogik jarayonlar 
samaradorligini 
o'rganishda 
alohida xususiyatlarga ega bo'lgan bir necha qismlarga 
ajratib, ular o'rtasidagi aloqalar hamda o'zaro bog'liqlik 
xususiyatlari aniqlanadi, chunki har bir qism yaxlit tizimning 
o'zgarishiga o'z hissasini qo'shadi.
Faoliyat - bu insonning belgilangan maqsad yo'nalishida 
boshqarilib turadigan ichki va tashqi faolligi bo'lib, mazkur 
faollik orqali tabiatga va boshqa insonlarga ta'sir ko'rsatiladi.
Faoliyat - falsafa fanida faoliyat tushunchasi butun 
olamga nisbatan bo'lgan o'ziga xos insoniy munosabatlar 
usuli sifatida qaralsa, ijtimoiy nazariyada faoliyat ijtimoiy 
voqelikning mavjudligi va rivojlanishi, ijtimoiy faollikm 
vujudga kelishi deb ta'riflanadi.
Psixologiya 
va 
pedagogika 
fanlari 
yo'nalishidagi 
tadqiqotlarda 
faoliyat 
tushunchasi 
alohida
ob'yektivlashtirilgan moddiy va ma'naviy mahsulotlarni 
ishlab chiqish va vujudga keltirishga yo'naltinlgan faollik, 
ya'ni sub'yektning faolligi sifatida tadqiq qilinadi.
Faollik - bu insonlarda "o'z kuchi bilan javob qilish" 
qobiliyatini bildiradi. Insonlanii muayyan tarzda va muayyan 
yo'nalishda harakat qilishga undaydigan ehtiyojlar uning
faolligi manbai hisoblanadi.
Funksional boshqaruv deyilganda kadrlar sohasidagi 
ishlar bilan bog'liq bo'lgan barcha vazifalar va qarorlar, 
masalan, kadrlar tanlash, ulardan foydalanish, malakasmi 
oshirish, ulaming mehnatiga haq to'lash, rag batlantirish va 
mukofotlash, lavozimlarga tayinlash, ishdan bo shatis va
h.k. tushuniladi. 
,. 
,.
Funksiya - bu lotincha so'z bo'lib, biror kunsa yob
narsaning ish, faoliyat doirasi, vazifasi degan 
bildiradi. Rahbar o'zining ishlab chiqansh va
103

---

vazifalarini bajarishi professional funksiyalarini belgilaydi va 
bunda rahbar professional-mutaxassis sifatida doimo insonlar 
bilan munosabatda bo'ladi.