S. T. Abdurahmanov NamDU, Ekologiya kafedrasi mudiri

1.
 
Ekologiya asoslari fani bo‘yicha umumiy mavzular 
Ekologiya fan sifatida uning biologik fanlar sistemasidagi o‘rni, vazifalari, ob’ekti, 
metodlari, rivojlanish etaplari. Ekologiya tabiatni muhofaza qilishda va tabiiy 
resurslardan foydalanishda ilmiy asos ekanligi. Ekologiya tarixi, ekologik tadqiqotlar 
rivojlanishida O‘rta Osiyo olimlari ishlarining ahamiyati. Populyatsiyaning statistik 
xarakteristikasi; soni, zichligi, yoshi, jinsiy tarkibi, Populyatsiyaning genetik 
polimorfizmi. Biomassa, uning nam va quruq og‘irligi. Populyatsiyaning zichligi va 
sonini baholash usullari. «Biogeotsenoz» (V.N.Sukachev) va «Ekosistema» (A.Tensli) 
kabi tushunchalar nisbati. Ekosistemada modda va energiyadan foydalanish. Biosferaning 
global ifloslanishi. Atmosferaning iflosnashi va ularni oldini olish yo‘llari. Atrof-muhitga 
sanoat va transportning ta’siri. Atmosfera va uni tabiatdagi ahamiyati va uni tirik 
organizmlarga ta’siri. Atmosfera tarkibi va uni ifloslantiruvchi manbalar. Atmosfera 
ifloslanishining iqtisodiy va ijtimoiy oqibatlari. O‘zbekiston havosini saqlash 
muammolari. Suvni tabiatdagi va inson hayotidagi ahamiyati. Chuchuk suv muammosi. 
Suvni ifloslanish manbalari va uni muhofazasi. Suvni tozalash usullari va inshoatlari. 
O‘zbekiston suv havzalarining ekologik holati. Orol va orol bo‘yi muammolari. Suv 
ifloslanishini inson salomatligiga ta’siri. O‘zbekiston tuproqlari holati. Tuproqning 
moddalar aylanishidagi roli. Tuproqning ifloslanish manbalari. Tuproq eroziyasi turlari 
unga qarshi kurash yo‘llari. SHo‘rlanish. Cho‘llashish sabablari va oldini olish chora-

---

tadbirlari. O‘simliklarning xilma xilligi. Tabiatda modda aylanishida o‘simliklarni roli. 
O‘rmon resurslari. Xayvonlarning xilma-xilligi. Yer sharida xayvonot olamining hozirgi 
xolati. Muhofazaga olingan xududlar. Qo‘riqxonalar. Buyurtmaxonalar. Milliy bog‘lar. 
O‘zbekiston tabiiy resurslari ularning xolati va foydalanish. Tabiiy resurslar 
klassifikatsiyasi. Yer osti boyliklaridan foydalanish. Tabiatni muhofaza qilishning ta’lim 
va tarbiyaviy xususiyatlari, bosqichlari, o‘zi yashab turgan joyni ekologik xolatini 
baxolash. Ekologik ong. Ekologik madaniyat. Ekologik dunyoqarash. Ekologik tafakkur.