S. Sofiyev hayot faoliyati xavfsizligi fanidan amaliy mashg’ulotlarini bajarish uchun

20-rasm.
Qishloq xo’jalik mashinasini traktor bilan agregatlanish xolati 
zararlangan ob’ekt atrofiga o’rnatib, qo’lga ichakni nasadkali uchi olinadi va 
traktorchnga nasosni ishlatish xaqida signal beriladi (operator signal bera- di), 
nasos ishga tushiriladi (traktorchi ishlatadi) ob’ekgni tepasidan pastga qarab 
ishlaniladi, 
bunda 
oqim 
30—40° 
ishlanilayotgan ob’ektga qarab 
yo’naltiriladi. 
Ish tamom bo’lganidan so’ng, traktorchi va operator, traktor xachda 
changla- gichning ustilarini suv bilan yaxshilab yuvib quriguncha artadilar, 
qolgan zararsizlantiruvchi eritmani rezervuardan tiqib,- changlatgichni 
ekspluatatsiya qo’llanmasiga ko’ra texnik ko’rikdan utkazadilar. Degazatsiya 
(dezinfektsiya) ishi tugagandan keyin traktorchi va operator agregatni 
zararlangan uchastkadan olib chiqadilar va yana bir karra loy xamda 
changdan tozalab, sungra degaza- tsiyalovchi modda bilan xullangan tampon 
bilan xamma qismlar (ayniksa, tirqichlar, yuruvchi qismlar) artiladi. Ejektor 
yordamida rezervuar toza suv bilan tuldiriladi va nasos, aralashtirgichni 
ishlatib xamma qismlari yuviladi. Boshqa xamma changlatgichlarni 
dezaktivatsiya, degazatsiya va dezinfektsiya ishlarida ishlatilgandan so’ng 
xuddi shunday ish tashkil etiladi, faqatgina bunda ularni OVT-1 ga nisbatan 
xususiyatlari va farqlariga qaraladi. 
ON-400 o s m a u n i v e r s a l c h a n g l a g i c h (48-rasm) osma 

---

80 
changlagichlarniig asosiy modeli xisoblanadi. U ekinlarni, tokzorlarni, 
boglarni, urmonlarni zararkunanda va kasalliklarga qarshi ximiyaviy 
preparatlar sepish uchun muljallangan. Shuningdek undan zkinlarni begona 
o’tlardan ximoya qilishda, ya’ni xar xil ZMlarni eritma, aralashma va 
emulsiya xolida sepishda foydalanish mumkin. 
GX-400-1 o s m a c h a n g l a g i c h (49-rasm) ituzumdosh usimliklar 
(tamaki, kartoshka, pomidor) va boshqa sabzavotlar zararkunandalariga 
qarshi ximiyaviy dorilarni, ZM larni ertima xolida sepishda ishlatiladi. 
O N - 4 0 0 - Z o s m a v e n t i l y a t o r c h a n g l a g i c h galla va texnika 
ekinlarini kasalliklardan va zararkunandalardan ximoya qilish uchun 
ximiyaviy preparatlar sepishda foydalaniladi (50-rasm). 
SSH-1600-1 t i r k a l m a p r i t s e p l v e n t i l y a t o r l i c h a n g l a g i c h
bog’larga, tokzor va butazorlarga oddiy usulda va kam xajmda ximiyaviy 
preparatlar purkashga mo’ljallangan. 
21-rasm.
Xar xil turdagi dorilarni sepish mashinalari
GM da traktor changlagichlari yo’llarni, o’tish joylarini, molxonalarni 
va boshqa binolarni, qishloq xo’jalik texnikalarini, chorva oziqlarini qishloq 
xo’jalik ekinlarini va ularning maxsulotlarini zararsizlantirishda ishlatiladi. 
Bunda maxsus eritmalar yoki suv ishlatiladi. 
Traktor changlagichlarini asosiy ko’rsatkichlari 22-jadvalda berilgan. 
Yuqorida bayon qilinganlardan tashqari GM da boshqa markadagi traktor 
purkagichlaridan xam foydalanish mumkin.
49-rasm. ON- 400-1 ituzumdoshlarga ishlov beruvchi changlagich 
M o t o r l i c h a n g l a g i c h l a r . Ular texnika va binolarni qo’shimcha 
jixozlarsiz dezaktivatsiya va dezinfektsiya qilish uchun ishlatiladi. U s t i
b e r k e r l a r (EZG-120 purkagichi Mexanik aralashtiruvchi rezervuardan, 
yuruvchi kiyim, elektr dvitatel, kompressor va ikkita suyuqlik chitsaruvchi 
moslamalar va brandsioytlardan iborat. 

---

81