S. K. Ganiyev, M. M. Karimov, K. A. Tashev

Xabar M
'
'
^
  hk(M)
'
Xabar M 
Daydjest m
6.4-rasm. Ma’lumotlar yaxlitligini tekshirishda bir tomonlama 
xesh-funksiyaning ishlatilishi (I-variant).
Daydjestni  hisoblashda,  oddiy  nazorat  yig‘indisidan  farqli 
ravishda,  maxfiy  kalitlar  ishlatiladi.  Agar  daydjest  olinishida  faqat 
jo ‘natuvchi va qabul qiluvchiga ma’lum bo‘lgan parametr-kalitli bir 
tomonlama xesh-funksiya ishlatilsa,  dastlabki xabaming har qanday 
modifikatsiyasi darhol ma’lum bo‘ladi.
6.5-rasmda  ma’lumotlar  yaxlitligini  tekshirishda  bir  tomon­
lama xesh-funksiya ishlatilishining boshqa varianti keltirilgan.
Jo'natuvchi 
Qabul qiluvchi
6.5-rasm. Ma’lumotlar yaxlitligini tekshirishda bir tomonlama 
xesh-funksiyaning ishlatilishi (II-variant).
Bu  holda  bir  tomonlama  xesh-funksiya 
h(.)
  parametr-kalitga 
ega  emas,  ammo  u  maxfiy  kalit  bilan  to‘ldirilgan  xabarga  qo‘lla-
161

---

niladi,  ya’ni jo ‘natuvchi  daydjest  m=h(M,  K)ni  hisoblaydi.  Qabul 
qiluvchi  dastlabki  xabami  chiqarib  olib,  uni  o‘sha  ma’lum  maxfiy 
kalit bilan to‘ldiradi.  So‘ngra olingan ma’lumotlarga bir tomonlama 
xesh-funksiya  h(.)ni  qo‘llaydi.  Hisoblash  natijasi  -   daydjest  "m" 
tarmoq orqali olingan daydjest "m" bilan taqqoslanadi.