S. E. Xolmurotoy, N. T. Shoyusupova

Iqtisodiy
omillarning
ijtimoiy
holatlarga
ta’siri
Ijtimoiy va
iqtisodiy
holatlar
orasidagi
ziddiyatli
qarama-
qarshiliklar
Jamiyat va
ijtimoiy
hayotning
iqtisodiy va
ijtimoiy
hodisalari
1.1-chizma. “Iqtisodiy sotsiologiya” fanining aniq predmeti quyidagilar
11

---

3. Iqtisodiy fanlar va iqtisodiy sotsiologiya muammolari cheklangan xarakterga 
egaligi nuqtai nazaridan, ular orasida g‘oyaviy farqlar mavjud. Iqtisodiy fanlar 
obyektiv, moddiy dunyoqarashga ega bo‘lsa, iqtisodiy sotsiologiya - ma'naviy va 
mhiy dunyoqarashga ega.
4. Ko‘p holatlarda iqtisodiy fanlar, sotsiologiyaga qaraganda, aniq fanlar deb 
hisoblanadi, lekin bu noto‘g‘ri; ko‘p holatlarda iqtisodiy fanlar faqat mantiqiy 
nazariyaga ega bo‘lishi mumkin, sotsiologiya esa aniq tadqiqot va faktlarga asoslanadi.
Jamiyatning iqtisodiy muhitida sotsiologiya fanining «o‘z savollari, muammolari» 
mavjud, lekin bu o‘rinda maxsus iqtisodiy fanlar bilan bo‘lgan o‘zaro munosabatda 
inuomala va aniq chegara belgilanishi shart.
Iqtisodiy sotsiologiya fan sifatida o‘z tizimiga ega bo‘lib, bo‘lim va yo‘nalishlardan 
iborat. (1.2-chizmaga qarang).
Hap bir fan o'ziga xos bo‘lgan kategoriyalardan foydalanganligi sababli, o‘z 
funksiyalarini bajaradi va fan sifatida yashaydi. Ular quyidagicha: shaxs, guruh, 
munosabatlar, xulq-atvor va faoliyat, ong.
Shaxs - bu mustaqil fikrlovchi va harakat qiluvchi individdir. Shaxslar ongli 
yoki ongsiz ravishda, muhim maqsadga yo'naltirilgan, ixtiyoriy, majburiy yoki 
boshqaruv asosida, qarorlami bajarishi natijasida haqiqiy va shartli guruhlami tashkil
1.2-chizma. Iqtisodiy sotsiologiya fanining bo‘lim va yo‘nalishlari