S. E. Xolmurotoy, N. T. Shoyusupova

• 
0
‘zining katta oylik maoshini ham asosli deb qabul qilish, boshqalarning oylik
maoshini esa asossiz deb qabul qilish, o ‘z ehtiyojlaridan kelib chiqqan holda oylik
m aoshni talab qilish.
Haqqoniylik, vijdoniylik psixologiyasi absolyut (yagona) b o ‘lmagan qonun,
lekin quyidagidek murakkab holatlarda aks etishi mumkin:
a) odamlar yonm a-yon ishlaydilar va o ‘z faoliyatlari, mehnat jarayonidagi
0
‘zlari qo'shgan hissalarini va oylik maoshlarini boshqalarniki bilan solishtirib
ko‘radilar;
b)
odamlar o'zlarining m ehnat faoliyati bilan yaqin tanisnlar, yaxshigina
ma’lumotga egalar, shuning uchun o ‘z tajribalari nuqtai nazaridan baho bera oladilar;
c)
od am lar tarbiya k o ‘rgan, ularda v ijd on iylik , haqiqat tush un ch alari
shakllangan;
d)
ziddiyatli holatlarda ham ular juda e ’tiborli va atrofdagilaming mehnat
faoliyati, m oddiy ahvoliga befarq emaslar;
e)
 juda katta, yoki juda kichik moddiy jam g‘arma taqsimlanadi, (haqqoniylik,
reallik his-tuyg‘ulari kuchayadi va «oz narsa teng bo‘linadi» degan tamoyilga qat’iy
amal qilinadi. Bu albatta iqtisodiyotning nochorligi va korxonalarda daromadning
nihoyatda past b oiganlik holatlarida amalga oshiriladi).
Taqsimlash psixologiyasini tushunish uchun oylik ish haqi ijtimoiy m e’yorsi
kategoriyasi juda muhimdir. Bu m e’yor shunday oylik ish haqini aks ettiradiki,
141

---

unda har bir individ yoki guruh o ‘zini m e’yorl, ijtimoiy taqsimlash borasida
haqqoniy deb hisoblaydi. Quyidagi oylik ish haqi shkalasini ko‘z oldimizga keltiramiz:
minimal oylik ish haqi — o ‘rtadan past, o'rtacha oylik ish haqi— o ‘rtadan yuqori va